افت شدید سفره های آب زیر زمینی کشور الزام به تعامل مدیریت استراتژیک

تفکر بهره برداری از منابع آب زیر زمینی در گذشته مبتنی بر ذخیره ای قطعی وتجدید پذیر بود، در حالی که امروزه تغییر اقلیم و بهره برداری بی رویه به همراه ازدیادجمعیت و تقاضای روز افزون آب زیر زمینی نگرش های مدیریتی آب های زیر زمینیرا امری اجتناب ناپذیر نموده است.مسئله کمبود منابع آب شیرین در استان های خشک و کم آب و وابستگی شدیدآن ها به منابع آب زیر زمینی فشار فزآینده ای به این منابع به همراه داشته و موجبتخریب کمی و کیفی سفره های آب زیر زمینی شده است در واقع این موارد بخش وگوشه هایی از مشکلات و چالش های بخش آب کشور به شمار می آید. امروزه تقریبادرهر نقطه از ایران قابل لمس است.اغلب دشت های ایران با افت شدید سطح آب روبرو هستند. برداشت بی رویه آبدر بسیاری از دشت های کشور منجر به افت شدید تراز آب زیر زمینی، پیش رویو هجوم آب شور فرو نشست زمین، افزایش عمق پمپاژ و تبعات زیست محیطی،اقتصادی و کشاورزی را به همراه داشته است. از جمله عوامل موثر بر تشدید بحرانآب زیر زمینی، افزایش روند حفر غیر معقول چاه های عمیق در دشت های مختلفکشور می باشد. با حفر چاه های جدید سهم برداشت آب زیر زمینی در آن منطقهافزایش می یابد و این در حالی است که دشت وسفره آب زیر زمینی توان تحملبرداشت از چاه های قبلی را نداشته و با حفر چاه جدید سفره به شرایط بحرانینزدیک تر می گردد. درحال حاضر بسیاری از چاه های کشور در شرایط ممنوعهو بحرانی قرار دارند و حفاری چاه های جدید در آن صورت نمی گیرد. اما حفاریچاه های غیر مجاز کماکان ادامه دارد. چاه های غیر مجاز بدلیل نبود اطلاعات صحیحو برداشت بی رویه اغلب صدمات جبران ناپذیری به آبخوان وارد می کند. در مدلسازی ها و مطالعات نیازمند داده های دقیق اغلب تصمیم گیران اطلاعات درستی ازچاه های غیر مجاز ندارند و مدیران و تصمیم گیران را با مشکلاتی روبرو می کند.

Keywords:

منابع زیرزمینی