بررسی علل عدم صدور حکم به مجازات های جایگزین حبس

مجازات حبس از ابتدای تشکیل حکومت های بشری همواره به عنوان ابزاری جهت تنبیه و توبیخ افراد جامعه به کار گرفته شده است. با تحول مفاهیم حقوق کیفری و توجه به نتایج برآمده از مجازات ها و بروز دیدگاه های اصلاحی از اجرای کیفر مشخص گردید، حبس اثر لازم در برآورده ساختن اهداف مجازات، نظیر متنبه ساختن مجرمین و جلوگیری از ارتکاب جرم را ندارد و چه بسا معایب آن بیش از بهره ای باشد که از اجرای کیفر حبس حاصل میشود. بدین لحاظ اندیشمندان به چاره جویی پرداخته و در نهایت پیشنهاد استفاده از مجازات هایی را مطرح نمودند که معایب زندان را دربر نداشته باشد. این موارد منجر به شکل گیری مجازات های جایگزین حبس شد و به مرور مورد پذیرش قانون گذاران و نظام حقوقی کیفری کشور های جهان قرار گرفت. در ایران نیز مفاهیم جایگزین های حبس به تاسی از دیگر کشورها مورد توجه قرار گرفته و در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲طی فصل نهم قوانین مربوط به این حوزه بیان شده است، اما واضح است که تصویب قوانین به تنهایی کافی نیست، بلکه باید قوانین به طور موثر اجرا و میزان اثرگذاری آن مشخص گردد. در حوزه اجرای قوانین مربوط به مجازات های جایگزین حبس نیز چالش هایی وجود دارد که مانع بهره گیری از محاسن این هنجارهای کیفری در کاهش جمعیت زندان ها و دوری از معایب حبس میگردد، با توجه به مطالب موصوف در این پژوهش سعی شده است با هدف بررسی این موانع و مشکلات، طی دو گفتار موانع تقنینی و نظری که منجر به عدم استفاده قضات از مجازات های جایگزین حبس میگردد بررسی و راهکارهایی در خصوص رفع این چالش ها ارائه گردد.

Keywords:

حبس , مجازات جایگزین حبس , جرم , مجرم