طراحی الگوی رشد اکوسیستم کارآفرینی در بستر نظام آموزش عالی کشاورزی

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: اهمیت کسب ­و­ کارهای نوپا در بخش کشاورزی بیش از هر زمان دیگری مشخص است. برای رسیدن به این مهم فراهم­ ساختن اکوسیستم کارآفرینی مورد نیاز است. لذا، نظر به تجربه­ی اندک بخش کشاورزی کشور برای ایجاد چنین اکوسیستمی باید عامل‎های اکوسیستم کارآفرینی را با استفاده از آموزه­ های بخش ­های پیشگام کارآفرینی شناسایی کرد. این پژوهش با هدف طراحی الگوی رشد اکوسیستم کارآفرینی در بستر نظام آموزش عالی کشاورزی کشور انجام شد. مواد و روش‎ها: پژوهش حاضر از منظر گردآوری داده­ ها از نوع میدانی، از منظر کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی و از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش جزء تحقیقات آمیخته­ ی­ اکتشافی-متوالی (مصاحبه­ های عمیق به­ همراه پیمایش) می باشد و در بخش کیفی با مصاحبه ­ی نیمه‎ ساختاریافته با ۱۵ نفر از فعالان استارت­آپی کشور سازه­ های شش مولفه­ ی مدل اکوسیستم کارآفرینی آیزنبرگ شناسایی شدند و در بخش کمی سازه­ ها بررسی شدند. جامعه­ ی آماری در بخش کمی ۱۸۰۰ نفر از فعالان استارت­آپی کشور بودند. به­ منظور تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که مطابق آن تعداد نمونه ۲۸۶ نفر برآورد گردید. به‎منظور سنجش روایی ابزار تحقیق (پرسشنامه) از روش روایی تشخیصی استفاده شد که مقدار آن برای سازه های تحقیق بالاتر از ۰/۵≥  AVE و قابل­ قبول بود. برای تعیین پایایی از روش پایایی ترکیبی استفاده شد که مقدار آن برای سازه ها بالاتر از ۰/۶≥  CR و قابل­ قبول بود. برای پردازش داده ها از روش تحلیل مولفه­ های اصلی و تحلیل سلسله‎‎ مراتبی با استفاده از نرم‎افزار Smart-PLS استفاده شد. یافته ها: مطابق یافته‎ها برای مولفه‎ی سیاست پنج عامل تقویت بخش خصوصی، تعیین متولی برای اکوسیستم، حمایت از کارآفرینی مولد، توسعه‎ی متوازن کشور و سرمایه‎گذاری دولت در اکوسیستم شناسایی شدند. برای مولفه‎ی فرهنگ عامل‎های توجه به الگوهای موفق کارآفرینی، توسعه‎ی فرهنگ کارآفرینی و ارتقاء تفکر کارآفرینانه، برای مولفه‎ی حمایت عامل‎های توجه به نقش مشاوران، تامین فضای فیزیکی، تامین زیرساخت‎های قانونی و نقش نهادهای حرفه‎ای حامی کارآفرینی، برای مولفه‎ی بازار عامل‎های شبکه‎سازی، تامین بستر رقابتی و توجه به وضعیت سیاسی بازار کشور، برای مولفه‎ی سرمایه‎ی انسانی عامل‎های اکوسیستم آموزش مهارت‎های کسب‎و‎کار، بازنگری در ساختار آموزش عالی، پرورش نیروی انسانی، ترغیب اساتید به کارآفرینی و هدفمند کردن بودجه‎ی دانشگاه‎ها و برای مولفه‎ی سرمایه‎ی مالی عامل‎های دسترسی به منابع مالی و تزریق مالی به‎‎هنگام شناسایی شدند، همچنین رتبه­ بندی مولفه­ های مدل رشد اکوسیستم کارآفرینی در بستر نظام آموزش عالی کشاورزی کشور بدین شرح بود: مولفه‎ی سرمایه­ ی‎ انسانی در رتبه ­ی اول و مولفه ­های فرهنگ، حمایت، بازار، سیاست و سرمایه­ ی ­مالی در رتبه‎های بعدی از نظر اهمیت قرار داشتند. نتیجه‎گیری: از دیدگاه فعالان استارت‎آپی کشور مولفه‎ی سرمایه­­ی انسانی بیشترین اهمیت­ را در رشد اکوسیستم کارآفرینی در بستر نظام آموزش عالی کشاورزی کشور داشت، لذا می‎توان با تشکیل شورای راهبردی نظام آموزش عالی کشاورزی جهت برنامه ­ریزی درسی، تغییر در برنامه­ های درسی و تغییر در شیوه­ های آموزشی و استفاده بیشتر از آموزش­ های تجربی در مراکز آموزش عالی کشاورزی کشور زمینه را جهت تقویت مولفه‎ی سرمایه انسانی فراهم نمود.

Keywords:

Agricultural Higher Education , Entrepreneurial Ecosystem , Startup , Startup Activists , اکوسیستم استارت آپ , آموزش عالی کشاورزی , فعالان استارت ‎آپی , کارآفرینی