معرفی دو رقم جدید گندم نان راد و هور برای شرایط سردسیر دیم

اصلاح و معرفی ارقام جدید با ویژگی ژنتیکی مقاومت به بیماری زنگ زرد و تحمل به تنش خشکی که از پتانسیل عملکرد دانه بالا برخوردار باشند، برای افزایش تولید و پایداری آن در دیم زارهای سرد و معتدل سرد کشور ضروری است . در این راستا، لاین /Shahi/…)۶/Sabalan/۸(AYar۲I۸۲(CB-RS)/ که بنام رقم راد نامگذاری گردیده از طریق دورگ گیری در طی سال زراعی ۸۴-۱۳۸۳ در ستاد موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور و به منظور تجمیع ژن های مفید( شامل زودرسی ، مقاومت به سرما و مقاومت به سیاهک پنهان معمولی ) در لاین جدید ایجاد شد. گزینش در نسل های در حال تفرق به طریق انتخاب شجره ای و بالک تغییر شکل یافته انجام گرفت . نتایج مقایسه لاین جدید برتری ۲۳ درصدی این لاین را با سرداری نشان داد که بترتیب ۳۴۰۸ و ۲۵۸۳ کیلوگرم در هکتار بود. لاین جدید دیگر (NRPYT۸۳-۹۶ISHARO-۱) بود که بنام رقم جدید هور نامگذاری گردید، در بین لاینهای مورد ارزیابی برتر از همه نشان داد. در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی در ایستگاههای مختلف تحقیقاتی نتایج نشان داد که میانگین عملکرد این لاینهای جدید AYar۲I۸۲ (راد) و NRPYT۸۳-۹۶ISHARO-۱ (هور) با ارقام شاهد هما، اوحدی ، رصد، سرداری و آذر۲ به ترتیب ۲۶۴۷، ۲۳۰۳، ۲۰۳۸، ۲۰۵۷، ۲۰۷۶، ۱۹۲۵ و ۲۵۹۲ کیلوگرم در هکتار بود که بترتیب ۲۳ و ۸ درصد نسبت به میانگین شاهد برتر بودند. نتایج تجزیه پایداری در آزمایشات یکنواخت سراسری اقلیم سرد نشان داد که لاین مذکور از پایداری عملکرد همراه با عملکرد دانه مطلوب برخوردارند. مهمترین ویژگی لاینهای جدید مقاومت به بیماری زنگ زرد در آنهاست بطوریکه رقم راد نسبت به بیماری زنگ زرد مقاوم الی نیمه مقاوم و رقم هور مقاوم بود. هر دو رقم جدید دارای عادت رشد زمستانه و متحمل به تنش های خشکی ، سرما و مقاوم به بیماری زنگ زرد بوده و برای کاشت در دیم زارهای مناطق سرد و معتدل سرد انتخاب و معرفی شدند.

Keywords:

آزادسازی رقم , شرایط دیم , پایداری عملکرد , مناطق سردسیر , گندم نان