بررسی و واکاوی تقابل غم و شادی از منظر نهج البلاغه

یکی از مهمترین مباحث روانی که قدمت فراوانی در اندیشه بشر دارد، موضوع غم و شادی است. ارمغان دین برای بشر شادی، بهجت و سرور به معنای واقعی آن و اجتناب از اندوه می باشد که اشتراکات زیادی هم با یافته های روانشناسی دارد. آنچه در این باب مهم است توانایی شناسایی و مدیریت صحیح این احساسات است. در میان کتب دینی یکی از شاهکارهایی که انسان را در مباحث سلامت روان یاری می رساند، کتاب نهج البلاغه است. نوشتار حاضر در نظر دارد پس از مفهوم شناسی مختصر، با توشه گیری از معارف عمیق امام علی(علیه السلام)، با استفاده از روش توصیفی براساس منابع کتابخانه ای، به بررسی توصیه ها و موضع ایشان راجع به موضوع غم و شادی بپردازد و راهکار هایی از کتاب ارزشمند نهج البلاغه که هم آوا با فطرت، وجدان و عواطف انسانی است ارائه دهد. فرضیه پژوهشگر این است که مهمترین روش معنا بخشیدن به شادی و رفع غم، دیدگاه صحیح نسبت به پدیده های مختلف و شکوفایی روح انسان در میان سختی ها و راحتی ها است. به عبارتی دیگر غم وشادی، همان برداشت ذهن خود ماست که چه چیزی را غم و چه چیزی را شادی می پنداریم.نتیجه حاصل از این پژوهش که موید فرضیه مطرح شده است این است که بنا به نظر حضرت امیر(ع)، تاکید به روش صحیح زیستن که مبحثی بسیار گسترده است و همچنین نوع نگاه به مسائل و پدیده های مختلف راهنمای ما در درک صحیح احساس شادی و غم است. در بیانی دقیق تر، مهمترین راه های رسیدن به شادی و اجتناب از غم از دیدگاه امام(ع)، آخرت گرایی، دوری از اندوه خوردن برای آینده، صله رحم، صبور بودن و اهل عمل بودن است.

Keywords:

امام علی(ع) , نهج البلاغه , غم , شادی