کاهیدگی موج برشی (S wave) در منطقه شرق ایران

تضعیف امواج لرزه ای یکی از خواص مهم ساختار زمین است. برای محاسبه تضعیف از ضریبکیفیت لرزه ای استفاده می شود، که از پارامترهای مهم علم زلزله شناسی است. با توجه به قرارگیریکشور ایران بر روی کمربند لرزه خیز آلپ- هیمالیا، برآورد پارامترهای مرتبط با زمین لرزه در نواحیمختلف آن ضروری است. هدف از این پژوهش، برآورد ضریب کیفیت موج برشی به روش کاهش طیفیبرای خراسان رضوی و خراسان جنوبی، محصور به ۳۶-۳۲ درجه عرض شمالی و ۶۲-۵۶ درجه طول شرقی است که در ایالت لرزه زمین ساختی شرق- ایران مرکزی قرار دارد و بارها توسط زمین لرزه های مخرب، ویران شده است. بدین منظور، ضریب کیفیت امواج برشی (QS) برای هفت باند فرکانسی ۲-۱، ۴-۲، ۶-۳، ۸-۴، ۱۲-۶، ۱۶-۸ و ۲۴-۱۲ هرتز با بسامدهای مرکزی ۱/۵، ۳، ۴/۵، ۶، ۹، ۱۲ و ۱۸ هرتز برای گستره مورد مطالعه با استفاده از داده های شتابنگاری ثبت شده از زمین لرزه ۱۰ مه سال ۱۹۹۷ میلادی قائن اردکول، توسط شبکه شتابنگاری، وابسته به مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی (BHRC)، برآورد شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، رابطه وابستگی بسامدی ضریب کیفیت امواج مستقیم S برای مولفه T، و برای مولفه L، است. همچنین رابطه وابستگی بسامدی میانگین ضریب کیفیت امواج برشی دو مولفه افقی به صورت بدست آمده است. مقدار ضریبکیفیت بدست آمده در بسامد مرجع ۱/۰ هرتز ((Q(۰) کمتر از ۲۰۰ است. این امر نشان دهنده آن است که ناحیه مورد بررسی علاوه بر اینکه از نظر زمین ساختی و لرزه خیزی کاملا فعال است و دارای کاهیدگی و ناهمگنی زیادی می باشد. نتایج بدست آمده با ساختار رسوبی منطقه مطابقت دارد.

Keywords:

کاهیدگی ضریب کیفیت Q , شرق ایران , شبکه شتابنگاری , جذب ذاتی