بررسی تعریب عناصر فرهنگی غزلیات حافظ بر اساس نظریه نیومارک (مورد پژوهشی کتاب اغانی شیراز ابراهیم امین الشورابی)

برای تعیین میزان درستی و خطای ترجمه اثر ادبی و همچنین تعیین کیفیت و میزان مقبولیت آن الگوهای متفاوتی از سوینظریه پردازان ترجمه ارائه گردیده است. که از جمله آنها نظریه نیومارک است بر طبق این نظریه عناصر فرهنگی به عنوان یکیاز اجزای مهم هر متن، نقش مهمی در انتقال و القای مفاهیم اصلی به خواننده دارند. درک و دریافت این مفاهیم، دغدغه اصلیمترجمان متون مختلف است. بنابراین، مترجم می تواند با بهره گیری از معادل های دقیق فرهنگی، معنای متن و افزون بر آن حالاتو احساسات نویسنده را نیز به مخاطب منتقل کند. پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی دیوان «آغائی شیراز» ترجمه عربی ابراهیم امین الشواربی از غزلیات حافظ ، براساس الگوی فرهنگی پیتر نیومارک بپردازد و چگونگی مواجهه مترجم در برخورد بامولفه های فرهنگی موجود در غزلیات حافظ و نیز شیوه معادل یابی اصطلاحات فرهنگی در زبان عربی و فارسی را بررسی کند.بیان اهمیت توجه مترجم به عناصر فرهنگی متن برای القای معنا و تجربه شاعر، هدفی است که این پژوهش می کوشد با روشتوصیفی- تحلیلی و با معادل یابی اصطلاحات و مفاهیم زبان مبدا به آن بپردازد. برخی از یافته ها نشان داد که مترجم این اثر، بیشتر در پی القای معنای ظاهری بوده و توجهی به احساسات شاعر نداشته است و در موارد بسیاری به دلیل ترجمه تحت اللفظیعبارات، سبب ابهام ترجمه شده و در مواردی دیگر معنای عناصر فرهنگی خصوصا اصطلاحات عرفانی یا کنایه ها به درستی درکنشده و به همین دلیل معادلی نامناسب برای ترجمه انتخاب شده است. همچنین از میان مولفه های فرهنگی نیومارک به ترتیبمواد و فرآورده های فرهنگی، اصطلاحات عرفانی و کنایات پربسامدترین مولفه فرهنگی در دیوان «آغائی شیراز» است.

Keywords:

نقد ترجمه , عناصر فرهنگی , نیومارک , غزلیات حافظ , ابراهیم امین الشواربی