بررسی اثر تغییرات سطح تراز آب زیرزمینی بر پارامترهای کیفی در محدوده ی مطالعاتی رفسنجان

امروزه بررسی اثر تغییرات سطح تراز آب های زیرزمینی بر پارامترهای کیفی، از مواردی است که ضرورت لحاظ آن در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب کاملا احساس شده و بنا بر اهمیت موضوع، این پژوهش نسبت به این مورد در محدوده ی مطالعاتی رفسنجان واقع در شمال غرب استان کرمان اقدام نموده است. بر این اساس، ۷۲ نمونه در یک دوره ی آماری ۱۷ ساله (۱۳۸۱-۱۳۹۸) در نظر گرفته شد و نسبت به ترسیم کموگراف و تغییرات سالانه ی شوری و بررسی ارتباط شوری و تغییرات سطح تراز آب زیرزمینی و بررسی تاثیر تغییرات کمیت و نوسانات سطح تراز آب زیرزمینی بر پارامترهای کیفی آب اقدام شد. یافته های این پژوهش نشان داد بررسی روند تغییرات شوری در محدوده ی مطالعاتی رفسنجان، افزایشی بوده و سالانه به طور متوسط، ۹/۸۳ میکروزیمنس بر سانتی متر بر میزان شوری آب افزوده شده و در مجموع به میزان ۴۳/۱۳۰۲ میکروزیمنس بر سانتی متر آب این محدوده شورتر شده است. بررسی ارتباط میان شوری و سطح تراز آب زیرزمینی نیز نشان داد علی رغم تغییرات کاهشی و افزایشی شوری، سطح سفره با افت مواجه بوده است؛ به طوری که تراز آب زیرزمینی طی این دوره با افت ۶۵/۱۰ متری مواجه شده و ۴۳/۱۳۴۲ میکروزیمنس بر سانتی متر به شوری آن افزوده شده است. مقدار ضریب همبستگی (۸۷/۰-)، میان شوری آب و سطح سفره حاکی از تاثیر قابل توجه کاهش آب زیرزمینی بر افزایش شوری می باشد. یافته های حاصل از رابطه ی تغییرات سطح تراز آب زیرزمینی بر پارامترهای کیفی نشان داد افت سطح آب زیرزمینی، تاثیر معنی داری بر پارامترهای شیمیایی داشته است؛ به-طوری که با کاهش سطح تراز آب زریزمینی مقادیر سولفات، کلر، سدیم، کلسیم، منیزیم، SAR، درصد سدیم، TDS و TH، افزایش و مقادیر بی کربنات و اسیدیته کاهش یافته است.

Keywords:

تراز , آب زیرزمینی , رفسنجان , شوری , کیفیت.