تحلیل تغییرات مکانی هدایت هیدرولیکی اشباع و عوامل موثر بر آن در لایه های مختلف نیمرخ خاک شالیزارها
Publish place: Journal of Soil Research، Vol: 38، Issue: 1
Publish Year: 1403
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 128
This Paper With 25 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_AREO-38-1_001
Index date: 27 August 2024
تحلیل تغییرات مکانی هدایت هیدرولیکی اشباع و عوامل موثر بر آن در لایه های مختلف نیمرخ خاک شالیزارها abstract
تحلیل و آگاهی از تغییرات مکانی ویژگیهای هیدرولیکی خاک برای موازنه آب-خاک و مدیریت آبیاری شالیزارها مهم است. هدف این پژوهش تعیین تغییرات مکانی هدایت هیدرولیکی اشباع (Ks) و عوامل موثر بر آن (بافت خاک، کربن آلی و رطوبت اشباع خاک) در شالیزارها بود. با الگوی نمونهبرداری شبکه ردیفی تصادفی، از ۱۲۰ نیمرخ در زمینهای آبیاری غرقابی نمونهبرداری شد. در هر نیمرخ، از لایههای گلخراب رویی، کفهشخم فشرده، و خاک غیراشباع زیر این کفه نمونهبرداری شد. در این نمونهها، ویژگیهای بافت، کربن آلی، چگالی ظاهری، رطوبت اشباع و هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (به روش بار افتان) اندازهگیری شد. بیشترین غیریکنواختی با ضریب تغییرات (CV) بالا، چولگی مثبت و توزیع لوگنرمال در دادههای Ks مشاهده شد که نشاندهنده جریان ترجیحی ناشی از وجود منافذ زیستی و ترکهای تنشهای خشکی پیشین است. نتایج تجزیه زمینآمار نشان داد که متغیر Ks در لایههای گلخراب و خاک غیراشباع زیر کفه شخم از مدلهای دارای سقف کروی و نمایی با ساختار مکانی به ترتیب متوسط تا ضعیف، و در کفه شخم فشرده از مدل خطی با شیب کم پیروی نمود. ضریب تغییرات Ks در کفه شخم ۲۹۹% بود که از لایههای بالایی ۱۲۱% و پایینی ۲۸۴% بیشتر بود. نزدیک بودن رفتار Ks به متغیرهای تصادفی در این افق عمدتا ناشی از وقوع پیشامدهایی مانند وجود منافذ زیستی و کانالهایی از ریشه گیاه و حرکت جانوران است که منجر به جریان ترجیحی میگردد. باوجود ضعیف تا متوسط بودن ساختار مکانی متغیرها، روش درونیابی کریجینگ برای Ks در مقایسه با وزن دادن عکس فاصله، صحت بیشتری داشت. الگوی توزیع مکانی Ks در لایه گلخراب رویی نشان داد که مقادیر زیاد Ks در این لایه در نقاطی با مقدار رس کم وجود دارد، اما در خاکهای کفه شخم واقع در نیمه غربی ناحیه موردمطالعه، باوجود زیاد بودن مقدار رس به علت وجود منافذ زیستی، مقدار Ks هم زیاد بود. این نتیجه نشان میدهد که در شرایط این پژوهش، کفه شخم فشرده نمیتواند نقش کلیدی خود را برای کاهش هدایت هیدرولیکی اشباع و نگهداری آب در خاک اجرا نماید. الگو و اندازه تغییرات مکانی Ks و عوامل موثر بر آن به مدیریت آبیاری ویژه هر مکان وابسته است.
تحلیل تغییرات مکانی هدایت هیدرولیکی اشباع و عوامل موثر بر آن در لایه های مختلف نیمرخ خاک شالیزارها Keywords:
تحلیل تغییرات مکانی هدایت هیدرولیکی اشباع و عوامل موثر بر آن در لایه های مختلف نیمرخ خاک شالیزارها authors
ناصر دوات گر
دانشیار، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
محمدرضا نیشابوری
استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
علیرضا سپاسخواه
بخش مهندسی آب، دانشده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
لیلا رضائی
موسسه تحقیقات برنج کشور
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :