ارزیابی بیان برخی از ژن ها و صفات بیوشیمیایی تحت تنش خشکی در ارقام مختلف گندم

خشکی یکی از مهم ترین تنش های غیرزنده در تولید محصولات کشاورزی است که هر ساله خسارت های زیادی به گیاهان زراعی مخصوصا گندم وارد می نماید. مقاومت به خشکی صفتی پیچیده است که به صورت چند ژنی کنترل می شود و گواهی بر پیچیدگی اصلاح این صفت زراعی مهم می باشد. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر برخی صفات بیوشیمیایی و تغییرات آنزیمی و میزان بیان برخی از ژن­های دخیل در پاسخ به تنش خشکی در ارقام گندم در ایستگاه تحقیقات، شهرستان کردکوی صورت گرفت. بذر ارقام گندم مورد مطالعه پس از ضد­عفونی در شرایط مزرعه کشت شدند. آزمایش به صورت کرت خرد­شده در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی تیمار خشکی شامل ۳/۰- بار (ظرفیت زراعی به عنوان تیمار شاهد)، ۲- بار و ۴- بار و فاکتور فرعی شامل ارقام گندم کلاته، بهاران و گنبد بود. جهت ارزیابی الگوی تظاهر ژن‎های مورد مطالعه شامل P۵CS، CAT، SOD،TaNAC۲a , BADH ازدستگاهiQ۵  شرکت Bio Rad استفاده شد. نتایج تجزیه Real time PCR کمی، مبین آن بود که میزان بیان ژن هایSOD, P۵CS ، ,BADH CAT و  TaNACدر پاسخ به تنش خشکی تغییر معنی­داری نمودند. همچنین میزان کلروفیل a و  bبه طور معنی­داری تحت تنش خشکی کاهش و میزان آنزیم آسکوربیک پراکسیداز نیز به طور معنی­داری افزایش یافت. که تنش خشکی منجر به افزایش بیان ژن­های دخیل در این تنش شده که شامل SOD، P۵CS، BADH، CAT و  TaNAC۲Aبود. با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل این مطالعه می توان نتیجه گرفت، رقم کلاته در فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدان بیشترین میزان را داشت که نمایانگر برتری این رقم بر ارقام دیگر بود.

ارزیابی بیان برخی از ژن ها و صفات بیوشیمیایی تحت تنش خشکی در ارقام مختلف گندم Keywords:

: Enzyme , Gene expression , Drought stress , Chlorophyll , Wheat , آنزیم , بیان ژن , تنش خشکی , کلروفیل , گندم