ارزیابی تهدیدات امنیت ملی در مرزهای جنوب غرب آسیا با استفاده از مدل ماتریس تحلیل مطالعه موردی مرزهای شمال ایران

تامین امنیت ملی از اولویت های دولت ها در سیاست گذاری ملی و منطقه ای محسوب گردیده که همواره در تدوین آن تلاش می شود، تهدیدها، چالش ها و فرصت ها شناسایی و نیز تاثیر مکان های مختلف جغرافیایی بر آن مد نظر قرار گیرد. امنیت ملی به الزماتی اشاره می کند که بقای دولت ملی را از طریق بکارگیری اقتصاد، ارتش و توان سیاسی و استفاده از ابزار دیپلماسی حفظ نماید. از این رو در شناخت ظرفیت های مناطق جغرافیایی و میزان تاثیرگذاری هر یک از آنها بر امنیت ملی سعی می شود تهدیدها شناسایی و در جهت مقابله با آن و نیز تبدیل چالش ها به فرصت اقدام لازم صورت پذیرد. کشور ایران با توجه به اینکه در منطقه جنوب غرب آسیا قرار گرفته است جایگاه ویزه ای را در سیاستگذاری های جهانی به خود اختصاص داده به نحوی که در ساختار ژئوپلتیک این منطقه به طور موثر نقش آفرینی می نماید. از آنجایی که این کشور دارای مرزهای خشکی و دریایی با کشورهای همجوار خود می باشد الزما چالش هایی را در مناطق مرزی از لحاظ نظارتی و نیز پایش اطلاعاتی داراست که می تواند از طریق مناطق همجوار مرز به خصوص در خشکی چالش هایی را برای کشور به همراه داشته باشد. این مقاله با روش ماترس تحلیل ضمن بررسی انواع تهدیدهایی که در مرزهای بین المللی در منطقه جنوب غرب آسیا پرداخته و سطح درجه ای تهدید امنیت ملی را در این موضوع مشخص می نماید لذا به نظر می رسد افزایش فعالیت های قدرت فرامنطقه ای به خصوص در حوزه پایگاه های جاسوسی و نیز رصد های اطلاعاتی به ویژه در مناطق مرزی می تواند امنیت ملی جمهوریا سلامی ایران را با تهدید مواجه نماید. مضافا عملکرد مرزی اعم از تعاملات و مناقشات مرزی می توند تاثیرهای به سزایی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. نتایج حاصله بیانگر این است که عملکرد مرزی اعمز از تعاملات مرزی و نیز مناقشات ناشی از کارکرد مرز از درجه ناچیزی از تهدیدها برخوردار است.

Keywords:

امنیت ملی , مرز , ژئوپلیتیک منافع ملی , قدرت های فرامنطقه ای