تولید شاخص چرخندگی و ارزیابی اثر فراوانی سامانه های فشاری بر بارش اصفهان

شاخص چرخندگی بیان کننده میزان اثر سامانه فشاری در منطقه است. اهداف این پژوهش عبارتنداز: 1-ایجاد شاخص های چرخندگی روزانه در استان اصفهان در دوره 2010-1948 میلادی 2-برآورد فراوانی سامانه های فشاری در مقیاس فصلی و سالانه، 3-ارزیابی اثر شاخص چرخندگی بر بارش اصفهان در درازمدت. نقشه های میانگین روزانه سطح 500 میلی باری از پایگاه NOAA تحلیل مجدد NCEP به تعداد 23011 استخراج شد. پنج نوع گردش جوی شامل خط ناوه، حاشیه ناوه، زین ارتفاعی، حاشیه پشته و خط پشته توسط انحنای کنتورهای ژئوپتانسیل طبقه بندی گردید. میانگین های سالانه انواع گردش جوی در دوره مورد نظر به ترتیب برابر 13، 47، 77، 100 و 128 روز در سال بود. نتایج بیانگر حاکمیت سامانه های کم ارتفاع در 16% و پرارتفاع در 63% و فشار ضعیف در 21% روزهای سال است. پوشش مکانی این شاخص تا شعاع حدود 300km از نقطه ی مرکزی می باشد. آزمون من- کندال کاهش فراوانی سامانه های کم ارتفاع را به طور معنی داری نشان داد که بیانگر سیگنال تغییر اقلیم گردش جوی در استان اصفهان می باشد. در بیشتر موارد با افزایش ضریب چرخندگی (مقادیر مثبت و سامانه چرخندی) در یک منطقه افزایش بارش رخ می دهد. شیب معادله رگرسیونی در این حالت برابر 9/66 می باشد و بیانگر افزایش مقدار بارش همزمان با مثبت تر شدن میانگین شاخص چرخندگی ماهانه است. ضریب تعیین ((R(2) در معادله 0/23 محاسبه شد که نشان می دهد فراوانی سامانه های فشاری همبستگی بسیار بالایی را با مقادیر بارش دارا می باشد.

Keywords:

اصفهان , سامانه ی کم ارتفاع , سامانه ی پرارتفاع , شاخص چرخندگی روزانه