تجزیه پایداری اجزا عملکرد گندم آبی تحت تنش رطوبتی آخر فصل

تعداد ٢٠ ژنوتیپ گندم آبی جهت تجزیه پایداری اجزا اصلی عملکرد دانه شامل تعداد خوشه در متر مربع ، تعداد دانه در سنبله ، وزن هزاردانه مورد بررسی قرار گرفتند . ژنوتیپ ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ٣ تکرار در ٣ منطقه (اصفهان، کرمانشاه، ورامین) کشت و تحت تنش رطوبتی آخر فصل قرار گرفتند . با توجه به معنی دار شدن اثرمتقابل ژنوتیپ در محیط ، پایداری اجزا عملکرد دانه ، از روش های اکووالانس ریک ، واریانس پایداری شوکلا و مدل ابرهارت و راسل بررسی و ژنوتیپ های برتر معرفی شدند . معیارهای پایداری برای صفت تعداد خوشه در متر مربع نشان داد ، ژنوتیپ های 4، 14، 15 و 9 پایدار و لاین های 19، 5، 11، 12 ناپایدارترین ژنوتیبها بودند . طبق پارامترهای پایداری ابرهارت و راسل ژنوتیپ های ١٨ , مرودشت و ١٣ با ضریب رگرسیون نزد یک به یک دارای سازگاری عمومی بودند و ژنوتیپ ها ی 6، 9 و 19 با داشتن ضرایب رگرسیون بزرگتر یا کوچکتر از یک واجد سازگاری خصوصی به مناطق خاص هستند ، براساس سایر روشها نیز این نتایج صادق بود . پایداری صفت وزن هزار دانه بیانگر این بود که ژنوتیپ های ١٥ و ١٩ پایدارترین و ارقام کراس البرز و آذر -‐ ٢ ناپایدارترین هستند . تجزیه پایداری اجزا عمل کرد با استفاده از ضریبتغییرات محیطی فرانسیس و کاننبرگ ( ١٩٧٨ ) نشان داد , صفت وزن هزار دانه با کمترین ضریب تغییرات محیطی (C. V) پایدارترین صفت بوده، لذا در برنام ههای به نژادی می تواند مورد توجه باشد.

Keywords:

پایداری , گندم , اجزا عملکرد , اثر متقابل ژنوتیپ در محیط