تاثیر عملیات آبخوانداری بر منابع آبی آبخوان دشت گناباد

پخش سیلاب یکی از روشهای بهره برداری از سیلاب و استفاده بهینه از آن می باشد که می تواند تاثیرات مثبتی بر روی منابع آبی آبخوانها و از این راه در بهره برداری پایدار از آن داشته باشد. آبخوانها منابع گسترده ای با تخلخل فراوان در رسوبات دانه درشت هستند. که قابلیت نگهداشت آب در انها زیاداست. مطمئنا بارندگی نسبتا خوب و ابگیری حدود نه میلیون متر مکعبی درسال جاری میتواند تاثیرات قابل توجهی درمنابع ابی آبخوان دشت درمقایسه با سالهای گذشته داشته باشد. بنابراین سعی شده است که تاثیر پخش سیلاب بر تغییرات بده خروجی دو حلقه قنات (یکی در عرصه پخش و دیگری به عنوان شاهد) و نیز تغییرات سطح آب زیر زمینی منطقه طی امسال و سالهای گذشته، قبل و بعد ازاحداث ایستگاه پخش سیلاب بر ابخوان گناباد (خراسان رضوی) بررسی گردد. این بررسی در مورد بده خروجی دوقنات اصلی و قصبه در شش دوره آبی نشان می دهد که بده خروجی قنات عملیاتی کاملا تحت تاثیر مقدار آبگیری و پخش سیلاب و همراه با آن، تغییر قابل ملاحظه ای کرده است. این در حالی است که قنات شاهد با وجود دارابودن حوضه بسیار بزرگتر از قنات عرصه، تغییرات قابل توجه نداشته و تنها تحت تاثیر بارشهای جوی بر روی عرصه آن و تغییرات فصلی دما است. بررسی تغییرات سطح ایستابی آب زیر زمینی در محدوده ایستگاه پخش سیلاب از طریق دو حلقه چاه پیزومتری نشان می دهد که پخش و نفوذ سیلاب موجب افزایش اندک سطح ایستابی آب چاههای پیزومتری در محدوده عرصه پخش و افزایش قابل توجه آن در سال جاری گردیده است. این امر نشان می دهد درصورتی که حجم آبگیری و سطح پخش به مقدار کافی افزایش یابد، می توان در دراز مدت ازکاهش سطح آبهای زیر زمینی در اثر بهره برداری از آنهاجلوگیری کرد.

Keywords:

دشت گناباد , پخش سیلاب , آبخوانداری , آب زیر زمینی , قنات قصبه