مکان گزینی کاربری های ویژه شهری در راستای مدیریت بهینه بحران به هنگام وقوع زلزله نمونه موردی : شهر قزوین

اگربحران، حادثه ی طبیعی و یا ساخته بشرکه منجر به مرگ، جراحت و ویرانی شود، تعریف گردد؛ مدیریت آن، مجموعه اقدامات برای کاهش اثرات و تلاش برای پیشگیری از آن تعریف خواهد شد. این اقدامات در مراحل مختلف می تواند موجب کاهش میزان آسیب پذیری گردد. بی شک در میان عوامل مختلف تأثیر گذار بر فرآیند امداد و نجات و حادثه دیدگان ابعاد فیزیکی و کالبدی شهر سهم عمده ای را دارا می باشند؛ بطوریکه چگونگی مدیریت محیط انسان ساخت و کیفیت برنامه ریزی برای کاربری اراضی نقش عمده و غیر قابل انکاری را در سه مرحله پیش از بحران، به هنگام وقوع بحران و بعد از وقوع بحران خواهد داشت. با این توصیف در میان کاربری های مختلف موجود در شهر به نظر می رسد نقش کاربری های جاذب جمعیت بدلیل آسیب پذیری بیشتر و حساسیت موجود در ارتباط با موقعیت مکانی کاربری های خدمت رسان به آسیب دیدگان ، نقش اساسی را در مدیریت بحران دارا می باشند. مقاله حاضر ضمن بررسی مباحث مرتبط با مدیریت بحران و برنامه ریزی کاربری زمین در قالب ادبیات تحقیق، کاربری هایی که بیشترین تأثیرپذیری و تأثیرگذاری را به هنگام زلزله خواهند داشت، شناسایی نموده و با تعریف معیارهای موثر برکاهش آسیب پذیری در مواقع بحران با بهره گیری از نرم افزار GIS به مکانیابی این کاربری های درسطح شهر قزوین پرداخته است. نتایج نشان می دهد که در وضعیت کنونی چینش کاربری ها و نظام مکان گزینی کاربری های ویژه مطلوب نبوده و نیازمند تغییراتی در سطوح و تعداد عملکردهایی نظیر مراکز اسکان موقت و آتشنشانی می باشیم.

Keywords:

مدیریت بحران , کاربری های ویژه , مکانیابی , سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS ,