حکمت هنر اسلامی ایران از دیدگاه سید حسین نصر

گشایش عقلانیت و معنویت در طول تاریخ معرفت بشری فراز و نشیب طولانی داشته است. با پیدایش ادیان، معنویت از پشتوانه ای برخوردار شد که بسترهای معرفتی آن وحی و متون مقدس بود و شک و تردید در آن راهی نداشت. این پشتوانه در طول تاریخ تبدیلبه تفکری شد که در منابع اسلامی، اغلب این معرفت راه حکمت مبتنی بر ایمان نامیدهاند. حکمتی که از قبل تمام تدابیر معرفتی آن تنظیم شده است و احتیاجی به منابع معرفتی بشری نیست. معرفت حکمت ایرانی اساساً رهیافتی باطنی - رمزی است که هدف از آن کنار زدن پرده حجاب و غفلت و تحقق علم قدسی و معرفت قدسی است. نصر عارفی است که در دنیای مدرن، نگاهی زیبایی شناختی به تقوا، احسان و ایمان دارد نصر بر این باور است که طریق معنوی، طریقتی است که آدمی می تواند با کمک آن از محدودیت های بشری خویش تعالی بجوید و به خداوند نزدیک شود. بنابراین خود طریق نمی تواند ساخته دست بشر باشد. این که آدمی بکوشد یا چیزی ساخته دست خود بشر بر طبیعت بشری تعالی جوید، منطقاً نامعقول است هنر و فن دو مفهوم مجزا نیستند، بلکه هر دو بر یک معنا دلالت می کنند. ساختن یک ظرف یا کوزه، همان قدر هنر است که نقاشی یک مینیاتور، جامعیت مفهوم کلمه صنعت مؤید دیگری بر وحدت و همسانی هنر و زندگی است و این وحدت، فرهنگ ایرانی را، همچون هر فرهنگ سنتی اصیل دیگر در طول تاریخ آن ممتاز می سازد. این وحدت در میان ایرانیان، برجستگی خاصی دارد چه آنان از زمره خلاقترین و هنرمندترین اقوام جهانند و حکمت هنری شان در کلیه وجوه زندگی سنتی به چشم میخورد. هدف ما در این مقاله بررسی ماهیت و حکمت هنر ایران و ارائه برخی مبانی هنر قدسی، به شکلی که در صحنه تاریخ گذشته و امیدوارم به مدد اندیشه متفکران بزرگی چون نصر در صحنه حال ایران مصداق یابد

Keywords:

جلوه حقیقت , حکمت هنر ایرانی , دیدگاه نصر