توسعه پایدار منظر شهری با رویکرد روش شناسی ارزش ( مطالعه موردی : پارک ملی چهل بازه مشهد )

توسعه پایدار شهری همواره از مهم ترین وظایف مدیریت شهری تلقی گردیده است. ایجاد مناظر و پارک های شهری به ویژه در ابعاد و سطوح گسترده، تناسب با نیازهای شهر و با رعایت شاخصه های پایداری از جمله مهمترین برنامه های مورد انتظار این حوزه می باشد. شهر مقدس مشهد علاوه بر رشد جمعیتی قابل ملاحظه خود در سالیان اخیر، به عنوان اولین مقصد زیارتی کشور همه ساله پذیرای میلیون ها نفر از زائرین داخلی و خارجی کشور بوده و این مسئله نیاز این شهر به توسعه فضاهای گردشگری مناسب را به خوبی نمایان می سازد. در همین راستا طراحی و اجرای پارک ملی چهل بازه با استفاده از ظرفیت های طبیعی موجود در سطح شهر در دستور کار شهرداری قرار گرفته است. با توجه به اهمیت طرح مذکور و پیچیدگی های حاکم بر آن، نیاز به بررسی ابعاد مختلف طرح با یک رویکرد مبتنی بر کار گروهی، خلاقیت و کارکرد گرا احساس گردیده و به همین دلیل با استفاده از روش شناسی ارزش این طرح مورد مطالعه قرار گرفت. پس از برگزاری کارگاه پیش مطالعه در مرحله ایده پردازی کارگاه اصلی تعداد 261 ایده برای 9 کارکرد منتخب توسط اعضای تیم پیشنهاد گردید. پس از توسعه ایده های منتخب در نهایت در فاز ارائه نتایج مطالعه با لحاظ شش کارکرد منتخب شامل؛ تأمین آب، احیای رودخانه، حفظ ایمنی، ایجاد جذابیت پایدار، ایجاد دسترسی و افزایش سرمایه گذاری، تعداد 4 گزینه به غیر از گزینه طرح مبناء پیشنهاد گردیده و برای هر یک از گزینه ها شاخص ارزش نیز محاسبه و با طرح مبناء مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان دهنده کارایی روش شناسی ارزش در ارائه راهکارهای مناسب به منظور بهبود طرح های بزرگ شهری می باشد.

Keywords:

روش شناسی ارزش , پارک چهل بازه , توسعه پایدار