ایده عرفانی آب در باغ ایرانی دوره اسلامی نمونه موردی باغ دولت آباد یزد

هر یکی از عناصر اصلی و حیاتی در باغ وجود آب است که قسمتی از آن منحصرا برای آبیاری گیاهان وبخشی دیگر بهمنظور ایجاد و خلق زیبایی در طراحی مورد استفاده قرار می گیرد . آنچه مورد توجه است وجود و تأثیر آب از دیدگاهخلق زیبایی و عنصری هویت بخشی به معماری باغ ایرانی است. نتایج بررسی ها نشان می دهد نمود آب در معماری بهعنوان عنصری اصلی و مرکزی تلقی شده و معماری در اطراف آن قرار میگیرد، شکل دهنده و شکل پذیر است.استفاده از خنکی ، انعکاس و صدای آب به روش های گوناگون در معماری باغ ایرانی بخوبی مشهود است.در طراحی باغعلاوه بر توجه به زیبایی و هویت مکانی اصل توجه به آبیاری است که فضا با توجه به میزان دسترسی به آب طراحی شدهاست. ترکیب های مختلف آب در باغ ایرانی مانند آب و آیینه، آب و فواره ، آب و چشمه ، آب جوشش ، آب و حرکت ،آب و رطوبت هر کدام نشانگر پیچیدگی آب رسانی در باغ ایرانی است . هدف از این مطالعه استخراج وجوه اشتراکنعمت های باغ بهشت با عناصر باغ دولت آباد بوده . گرد آوری اطلاعات از طریق بازدید، برداشت میدانی و کتابخانه ایبوده و آنالیز اطلاعات جمع آوری شده بر اساس قیاس آنها از تفاسیر قرآنی بویژه تفسیرالمیزان انجام گردیده است. در اینتحقیق سعی شده است از روش تحلیلی – توصیفی و با بررسی باغ ایرانی به این موضوع پرداخته شود. نتایج به دستآماده نشان می دهد که عناصر موجود در باغ ایرانی در سوره انسان با عنوان نعمت های بهشت فآنی یاد شده است کهاین نعمت ها بصورت عینی و ذهنی در هم در کالبد باغ و هم در باور طراح آن استعاراتی مادی و معنوی به جا نهادهاست. بنابراین باغ نشان باورها و اعتقادات مردمان هر دوره بر اساس اعتقادات مذهبی است. در ایران باغ سازی یادگاری ازباورهای کهن مبتنی بر طبیعت گرایی است که ریشه در اعتقاد و ارتباط دینی دارد. در تمدن اسلامی باغ بازتابی ازبهشت دارد به طوری که آیات و روایات زیادی خداوند به بندگان نیکو کارش وعده باغ بهشت در جهان دیگر می دهد.همانند باغ دولت آباد یزد که مشهورترین و زیباترین باغهای دورانزندیه است که در زمان کریمخان زند ساخته شده است.