بررسی مقایسهای نقش و جایگاه مار در اساطیر ایران و متون پهلوی

در اساطیر ملل برخی حیوانات آزارگر هستند و برخی دیگر به یاری انسان می شتابند. در زندگی روزمره مردم حیوانات را با عیار خود می سنجند برخی از این حیوانات در تمامی تمدن ها با ویژگی هایی شبیه به هم مشهور شده است همانند مار، که در تمدن ها غالبا پیچیده است. گاهی سمبل پلیدی، تجدید حیات، حیله گری، خیانت، شیطان، نیروهای متضاد و جادوگری است. در شاهنامه غالبا از آن به بدی یاد شده است و آن را دارای چهره و نمایی زشت و سیاه و ترسناک می دانند که قادر به کارهای فوق طبیعی است و در داستان ضحاک(اژی دهاک) به تصویر کشیده شده است. در این داستان مار در صورت انسان ظاهر می شود که می خواهد جهان را از مردمان تهی کند و خواستار قربانی انسان است. در متون پهلوی مار، نقش منفی دارد و جزء خرفستران ذکر شده است. از ابتدای خلقت انسان و حتی قبل از گزینش انسان وجود داشته و باعث از پای درآمدن انسان اولیه بوده است.

Keywords:

اسطوره , ضحاک , اژدها , شاهنامه , متون پهلوی