استقلال دانشگاهها، اصول، عوامل مؤثر و راهکارهای دستیابی به آن در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور

دانشگاهها در طول دهههای گذشته، ناگزیر بودهاند که همواره موازنه ظریفی را میان حق استقلال خود و اختیارات جوامعی که در آنها فعالیت مینمودند، حفظ کنند. آنها گرچه همیشه هم موفق نبودهاند، ولی آرمان استقلالخواهیشان هرگز رنگ نباخته است. دانشگاهها در فرآیند شکلگیری و تکامل خود، ابعاد و ویژگیهای مختلفی را در کشورهای مختلف جهان اختصاص دادهاند و سطح استقلال دانشگاهها در نظامهای آموزش عالی نیز متفاوت بوده است. در اکثر کشورهای آسیایی ازآنجاکه دانشگاهها در شکلهای نوین خود، غالباً از کشورهای غربی اقتباس گردیدهاند، عموماً کمابیش، همان الگوهای استقلال دانشگاهها در این کشورها را دنبال میکنند. البته، طبیعی است که آنها از شرایط داخلی نیز تأثیر پذیرفته باشند. باوجوداین، فرهنگ، سیاست، اقتصاد و عواملی نظیر آن بر دانشگاههای آسیایی از نمونههای غربی الگوبرداری کردهاند؛ اما این موضوع هم مشخص است که هر کشور آسیایی تلاش کرده است تا این الگوها را با نیازها و شرایط داخلی کشوروفق دهد. هدف اصلی این تحقیق تبیین مفهوم، شناسایی اصول، عوامل مؤثر و راهکارهای دستیابی به استقلال دانشگاهی در دانشگاهها و مؤسساتآموزش عالی کشور بود. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، توصیفی تحلیلی بود. جامعه و نمونه موردمطالعه کتب و مقالات مرتبط با استقلال دانشگاهها و روش جمعآوری دادهها کتابخانهای و ابزار جمعآوری دادهها فیش بود. برای جمعبندی و تحلیل دادهها از روش مقولهبندی و تحلیل محتوی مطالب، استفاده شد. نتایج تحقیق در قالب یافتههایی شامل مفهوم استقلال سازمانی، انواع استقلال دانشگاهی، استقلال دانشگاهی و رابطه میان دولت و دانشگاه، پیشینه استقلال در دانشگاههای ایران، آموزش عالی در سند چشمانداز ۲۰ ساله و سیاستهای کلی برنامههای توسعه کشور، استقلال دانشگاهها در لایحه اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اصول استقلال دانشگاهی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، ابعاد و عوامل مؤثر بر استقلال دانشگاهی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، راهکارهای دستیابی به استقلال دانشگاهی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور و جمعبندی و نتیجهگیری ارائه شد.

Keywords:

استقلال دانشگاهها , اصول استقلال دانشگاهی , عوامل مؤثر بر استقلال دانشگاهی , راهکارهای استقلال دانشگاهی