سطح بندی و سنجش درجه توسعه یافتگی دهستان های استان کرمانشاه با استفاده از مدل چند معیاره تاپسیس و تحلیل خوشه ای

هدف اصلی برنامه های توسعه منطقه ای و نواحی روستایی رسیدن به الگوی مناسبی از توزیع سکونتگاه ها، امکانات و فعالیت ها براساس پتانسیل های سرزمین و فضای جغرافیایی است. شناخت و بررسی امکانات و توانایی ها و در پی آن تعیین سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی نخستین گام در فرایند برنامه ریزی و توسعه چنین نواحی به شمار می رود. پژوهش حاضر جهت تعیین سطوح توسعه یافتگی دهستان های استان کرمانشاه صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد. برای گردآوری اطلاعات و داده ها از روش کتابخانه ای- اسنادی، به صورت تمام شماری، همچنین جامعه آماری شامل 86 دهستان استان کرمانشاه بر اساس سالنامه آماری سال 1390 می باشد. برای سطح بندی و رتبه بندی مناطق با استفاده از 54 متغیر در غالب 5 شاخص (آموزشی و فرهنگی، بهداشتی، خدمات و ارتباطات، نهادی و زیربنایی، جمعیت) با استفاده از مدل های کمی برنامه ریزی از جمله تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس، وزن دهی به روش آنتروپی، ضریب پراکندگی و تکنیک تحلیل خوشه ای انجام گرفته است. بررسی روند تغییر و تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... در چند دهه اخیر در بین مناطق روستایی نشان می دهد رویکردهای حاکم بر روند توسعه در کشورهای در حال توسعه، موجب شکل گیری نظام فضایی نامتعادل در سطح سکونتگاه های روستایی شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، بیانگر آن است که بین دهستان های استان کرمانشاه، تفاوت چشمگیر وجود دارد؛ به گونه ای که بر اساس سطح بندی صورت گرفته 6 دهستان در سطح برخوردار، 21 دهستان در سطح متوسط و 59 دهستان نیز در سطح محروم از توسعه قرار گرفته اند.

Keywords:

تاپسیس , توسعه یافتگی , خدمات روستایی , کرمانشاه