تحلیل گفتمان چهار روایت از نامه نگاری بایزید بسطامی و یحیی بن معاذ رازی

یحیی بن معاذ رازی و بایزید بسطامی هر دو از عرفای مشهور سده سوم هجری هستند . یحیی بن معاذ واعظ و صوفی اهل رجا و بایزید صوفی شطاح و سکری با یکدیگر مراوداتی داشتهاند؛ نمونهای از مکاتبات آن دو در منابع عرفانی آمده است.مطابق این حکایت یحیی به بایزید نامه مینویسد و از نوشیدن قدحی ابراز مستی میکند ، بایزید در پاسخ به خودش اشاره میکند که هر روز دریاهای آسمان و زمین را درمیکشد و همچنان عطشان است. این حکایت گذشته از استعاره شراب،که نزد فرقههای متفاوت صوفیه معانی گوناگونی داشته است، به طور ضمنی اشاره به برتری مقام بایزید بر یحیی دارد. دراین مقاله با بررسی چهار روایت این مکاتبه در طی دو قرن ) رساله قشیریه، کشف المحجوب، دفتر روشنایی و تذکره الاولیا( نشان داده خواهد شد که چگونه زمان و موضع راوی/ نویسنده هر کتاب بر شیوه روایت وی تاثیر گذاشته است و این زیرساختهای گفتمانی واجد چه مفاهیم و ارزشهای ایدیولوژیکی هستند

Keywords:

گفتمان , روایت , عشق , قدرت , محبت