بررسی واکنش ارقام نخود دیم به زمان کاشت در شرایط کرمانشاه

این مطالعه بهمنظور بررسی اثر تاریخ کشت انتظاری بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه تاریخ کاشت نخود (اول: 20 آبان، دوم: 1 آذر و سوم: 10 آذر) و چهار رقم نخود (هاشم، آزاد، آرمان و 482 ILC بودند. نتایج نشان داد اثر متقابل تاریخ کاشت× رقم روی همه تیمارهای مورد مطالعه معنی دار بود. نتایج مقایسات میانگین نشان داد در تاریخ کاشت اول و سوم بیش ترین میزان ارتفاع بوته مربوط به رقم آزاد و در تا ریخ کاشت دوم بیش ترین میزان ارتفاع بوته مربوط به رقم آرمان بود. هم چنین در تاریخ کاشت اول بیش ترین میزان وزن صد دانه در رقم آرمان و در تاریخ کاشت دوم و سوم در رقم آزاد به دست آمد. بیش ترین میزان ارتفاع بوته با 54/1 سانتی متر در رقم آرمان و در تاریخ کاشت دوم و کم ترین آن در رقم هاشم و تاریخ کاشت اول بود. رقم هاشمدر تاریخ کاشت دوم بیش ترین میزان زیست توده و تعداد شاخه اصلی در بوته را داشت. بیش ترین تعداد دانه در بوته با 44 عدد در رقم 482 ILC در تاریخ کاشت دوم و بیش ترین وزن صد دانه با 29/2 گرم در رقم آزاددر تیمارهای تاریخ کاشت دوم و سوم به دست آمد. در تاریخ کشت اول و دوم رقم هاشم و در تاریخ کشت سوم رقم آزاد دارای بالاترین میزان زیست توده و عملکرد دانه بودند. بیش ترین عملکرد دانه 2490 کیلوگرم در هکتار) در تیمار تاریخ کاشت دوم در رقم هاشم به دست آمد. کم ترین عملکرد دانه 1260 کیلوگرم در هکتار مربوط بههمین رقم در تاریخ کاشت سوم بود که 49/3 درصد عملکرد دانه کم تری نسبت به تاریخ کاشت دوم داشت. در رقم ILC در تاریخ کاشت دوم عملکرد دانه بیشتری به دست آمد، در حالیکه در تا ریخ های کاشت زودتر و دیرتر، عملکرد دانه کمتری نسبت به تاریخ کاشت دوم حاصل شد. برای حصول عملکرد بالاتر در شرایط کشت انتظاری پیشنهاد می گردد رقم هاشم در تاریخ کاشت دوم در منطقه کشت شود.

Keywords:

تاریخ کاشت , رقم , عملکرد دانه , نخود