مکانیابی سایت های اسکان موقت آسیب دیدگان ناشی از زلزله در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهرداری منطقه 3 تبریز)

وقوع بلایایی طبیعی نظیر زلزله همواره در طی قرون متمادی زندگی جوامع انسانی را مورد تهدید قرار داده و سبب بی خانمانی و آوارگی ناگهانی خیل عظیمی از انسان ها گردیده است. در مراحل اولیه مواجهه با چنین شرایط، مکان یابی بهینه به منظور اسکان موقت و ساماندهی آسیب دیدگان و بازماندگان حادثه یکی از مسایل مورد توجه سازمان های مسیول در زمینه مدیریت بحران در جوار رسیدگی به امور آن ها می باشد. در حالی که به واسطه وضعیت اضطراری حادثه، اکثر مکان یابی ها و اسکان آسیب دیدگان از پشتوانه علمی لازمه بهره مند نمی باشد، و فقدان این امر می تواند هزینه هنگفتی را به مدیریت شهری تحمیل نماید. بدین منظور پژوهش حاضر بر آن است تا مکان های بهینه اسکان موقت آسیب دیدگان از زلزله ای احتمالی را برای منطقه 3 شهرداری تبریز مورد پیش بینی قرار داده و با تلفیق برنامه ریزی صحیح و علمی، مدیریت بحران زلزله را با ایجاد تسهیلات لازم جهت شناخت مکان های مناسب اسکان موقت یاری نماید؛ به طوری که در صورت وقوع سانحه زلزله، امکان برقراری سریع اردگاه ها برای زلزله زدگان میسر گردد. در این مطالعه با استفاده از 13 معیار اصلی و فرعی در قالب معیارهای طبیعی و معیارهای انسانی و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به مکان یابی مناطق اسکان موقت در منطقه 3 شهرداری تبریز پرداخته شده است و پهنه های مناسب برای مکانیابی اسکان موقت در نقشه نهایی ارایه شده است. و با توجه به بررسی و تحلیل مدل مهمترین معیار برای مکانیابی اسکان موقت، کاربری و دسترسی بوده و همچنین نتایج تحقیق نشان دهنده کمبود فضاهای کافی از جمله پارک ها و فضاهای باز شهری جهت استقرار زلزله زدگان مخصوصا در نیمه شمالی منطقه را می باشد.

Keywords:

اسکان موقت , زلزله , فرایند تحلیل سلسله مراتبی , منطقه 3 شهرداری تبریز , سیستم اطلاعات جغرافیایی