بررسی تولید بیوگاز و انرژی از لجن تصفیه خانه فاضلاب شهر تبریز

طرح تصفیه خانه فاضلاب شهر تبریز در سه مدول با جمعیت نهایی 1836000 نفر مورد مطالعه واقع شده است و بهره برداری از مدول اول تصفیه خانه فاضلاب تبریز در سال 1380 برای 612000 نفر و سیستم لجن فعال آغاز گردید(شرکت آبفای -آ شرقی، 1388:3 .(با توجه به اهمیت حفاظت محیط زیست و مشکلات خشکسالی های اخیر، بازیافت و استفاده مجدد از پساب تصفیه شده به منظور جایگزینی با چاه های کشاورزی، احیای سفره آب زیر زمینی دشتتبریز و تامین آب فضای سبز شهر تبریز را ضروری ساخته است و نیز حجم وسیع لجن حاصل از حوضچه های ته نشینی اولیه و ثانویه با برنامه ای مشخص، پس از عبور از واحدهای تغلیظ وارد مخازن بیهوازی می شود در این مخازن تحت تاثیر واکنش های هضم بیهوازی، ضمن تثبیت لجن، گاز با ارزشی بنام بیوگاز شامل متان، دی اکسید کربن و... با ارزش حرارتی حدود 5290 کیلو کالری بر مترمکعب تولید می شود که می تواند همانند گاز طبیعی به عنوان یک حامل انرژی در فرآیندهای تولید برق و حرارت و سوخت به کار رود . با بهره برداری از مدول اول تصفیه خانه فاضلاب تبریز اطلاعات ارزشمندی از مشخصات لجن و عملکرد واحدهای تصفیه لجن بدست آمده است. در این تحقیق با مطالعات و بررسی وضعیت و عملکرد واحدهای تصفیه لجن امکان سنجی تولید انرژی از لجن مدول اول تصفیه خانه انجام شد که بررسی مطالعات حکایت از تولید 350 – 300 لیتر بیوگاز به ازای حذف هر کیلوگرم COD در راکتورهای بیهوازی دارد. برای حذف هر کیلوگرم COD در راکتورهای هوازی نیاز به 1- 1/2 کیلووات ساعت انرژی می باشد. لذا علاوه بر هزینه های اولیه تجهیزات هوادهی، هزینه های جاری مصرف برق نیز مطرح می باشد، در حالی که در صورت بهره گیری مناسب از فرآیند تصفیه بیهوازی به ازاء حذف هر کیلوگرم COD حدود 1/9- 3/2 کیلووات ساعت انرژی حاصل می شود. همچنین از حرارت تولیدی جهت تامین نیازهای حرارتی و گرم کردن محصولات بیهوازی در هاضم استفاده شده و این امر باعث صرفه جویی در مصرف سوخت های فسیلی می شود، لجن خروجی نیز به عنوان کود آلی با ارزش و عاری از هر گونه عوامل بیماری زا و تخم علف های هرز می تواند در کشاورزی و توسعه ی فضای سبز و پرورش گل و گیاه مورد استفاده قرار گیرد(پژوهشگاه نیرو ، 1378:7 (.

Keywords:

تصفیه خانه فاضلاب , شهر تبریز , بیوگاز , استفاده مجدد , فرآیند تصفیه بیهوازی