نحوه تشکیل و طبقه بندی خاک های گچی منطقه جیرفت

خاک های گچی از اهمیت و گسترش فراوانی در محیط های خشک و نیمه خشک برخوردارند. خاکهای گچی بطور خاص،بیشترین سطح را در اریدی سولهای ایران تشکیل می دهند. کشور ایران با دارا بودن حدود 28 میلیون هکتار خاک گچی بیشترینگسترش این نوع خاک ها را در میان سایر کشورها دارد خاک های گچی خاک هایی هستند که شامل مقدار زیادی گچ هستند که درخصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تاثیر دارند. در مناطق خشک و نیمه خشک ،کانی گچ یکی از عمده ترین اجزاء خاک به حسابآمده و مقدار آن تحت تاثیر اقلیم، فیزیوگرافی و منشاء از مقادیر خیلی کم تا نزدیک به صد در صد تغییر می یابد. این خاک ها دررژیم های رطوبتی اریدیک، زریک و یوستیک که دارای بارندگی کمتر از 400 میلی متر در سال می باشند یافت شده و همچنین اینخاک ها بر حسب منشاء در واحدهای ژیومرفیک متفاوتی تجمع می یابند.پژوهش حاظر با هدف بررسی نحوهی تشکیل، تکامل و طبقه بندی خاک های گچی در منطقه ی جیرفت انجام پذیرفت. رژیمحرارتی و رطوبتی خاک های منطقه، به ترتیب هایپرترمیک و اریدیک می باشند. از میان پروفیل های بررسی شده، 4 پروفیل به عنوانشاهد انتخاب شد. نمونه های خاک تحت آزمایش های معمول فیزیکی و شیمیایی قرار گرفتند. در نهایت خاک ها توسط سیستم ردهبندی آمریکایی (12) رده بندی گردیدند. رده بندی غالب خاک های گچی منطقه Gypsids می باشد. منطقه مورد مطالعه، که درحقیقت، سواحل دریاچه های بسته ی قدیمی ایران مرکزی هستند، محل تجمع گچ بوده وبه عنوان منشا گچ در منطقه به حسابمی آیند. حضور افق آرجلیک در منطقه با توجه به اقلیم خشک کنونی نشان دهنده اقلیم مرطوب گذشته می باشد.

Keywords:

خاک گچی , اریدی سول , جیرفت