تحلیل کارایی فنی و عوامل موثر بر ناکارایی تولیدکنندگان گندم شهرستان فسا: کاربرد مدل پارامتری مرزی تصادفی

هدف اصلی این مطالعه تحلیل کارایی فنی گندم کاران شهرستان فسا در استان فارس و بررسی عوامل موثر بر ناکارایی آنها است. برای این منظور از مدل پارامتری مرزی تصادفی استفاده شد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل 200 پرسشنامه در سال زراعی 94-1393 و به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای در منطقه مورد مطالعه جمع آوری شد. بمنظور انتخاب فرم تابعی نیز از آزمون نسبت درستنمایی استفاده شد. نتایج مطالعه نشان داد که متوسط کارایی فنی بهره برداران 68 درصد است. میان کارایی فنی بهترین زارع در مقایسه با میانگین کشاورزان، اختلاف زیادی وجود داشته، به نحوی که پتانسیل افزایش تولید به میزان 43 درصد می باشد. بنابراین می توان بدون تغیر در سطح تکنولوژی و نهاده های مورد استفاده و تنها از طریق کاهش شکاف کارایی بهره برداران، تولید را به میزان زیادی افزایش داد. نتایج به دست آمده از تابع تولید کاب داگلاس نشان داد تولیدکنندگان از آب مصرفی در ناحیه دوم تولیدی و از نیروی کار در ناحیه سوم تولید و به صورت غیرمنطقی استفاده می کنند. همچنین نتایج مدل ناکارایی نشان داد که متغیرهای سابقه کشاورزی، مالکیت ماشین آلات کشاورزی و فاصله از روستا تاثیر منفی و معنی داری بر ناکارآیی گندمکاران دارند. در نهایت با توجه به عدم رفتار بهینه گندمکاران در استفاده از نیروی کار به نظر می رسد با آموزش نیروی کار و همچنین انجام خدمات ترویجی ضمن افزایش آگاهی گندمکاران نسبت به حد بهینه استفاده از این نهاده، بهره وری این عامل تولید افزایش یابد.

Keywords:

کارایی فنی , مدل پارامتری مرزی تصادفی کاب , داگلاس , روش حداکثر راست نمایی , گندم , شهرستان فسا