بهینه سازی کالوس زایی در دو گونه زوفا Hyssopus officinalis

زوفای معمولی (Hyssopus officinalis) و گونه ی دیگر زوفای محلی (Hyssopus angustifilius) گیاهی دارویی علفی، چندساله، متعلق به تیره نعناعیان با منشای آسیای صغیر است. این گیاه به عنوان گیاه دارویی ضد اسپاسم، ضد فساد و خواص ضد عفونی کننده علیه باکتری، قارچ و ویروس ها شناخته شده است. با توجه به اهمیت دارویی و خطر انقراض دو گونه بویژه گونه محلی زوفا رسیدن به روش های بهینه تکثیر رویشی ضروری به نظر می رسد. هدف از این آزمایش دستیابی به بهترین محیط کشت و ترکیب هورمونی برای تولید کالوس است که بتوان در پژوهش ها ومراحل بعد به باززایی گیاه و همچنین تولید متابولیتهای ثانویه به خصوص درگونه محلی که روبه انقراض است دست یافت. بدی نمنظور ابتدا بذور ضدعفونی و در محیط MS کشت گردید و بعد از دو هفته نمونه های ساقه جدا شده و به محیط MS وB5 با غلظت های هورمونی (شاهد، 0.5mg/L 2,4-D;1mg/L 2,4-D;0.2 NAA + 0.5mg/L 2,4-D;0.2 mg/L NAA + 1mg/L 2.4-D) کشت گردید و در شرایط کنترل شده اتاقک کشت نگهداری شد و در مرحله بعد یادداشت برداری صفات زمان شروع کالوس و درصد کالوس دهی انجام گردید. نتایج بدست آمده ازجدول تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل بین گونه، محیط و تیمار هورمونی در سطح یک درصد معنی دار بود. همچنین، مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین میزان تولید کالوس در هر دوگونه محلی و معمولی در تیمار 0.5 mg 2,4-D مشاهده شد، که در این تیمار،زوفای معمولی بعد از 6 روز و زوفای محلی بعد از 11 روز شروع به کالوس دهی کردند. بنابراین باتوجه به این پژوهش، تیمار ذکر شده برای کالوس دهی این دوگونه گیاهی پیشنهاد می گردد.

بهینه سازی کالوس زایی در دو گونه زوفا Hyssopus officinalis Keywords:

زوفای محلی , زوفای معمولی , تیمارهورمونی , کالوس زایی , محیط کشت