اثر مقادیر کاهش یافته کودهای شیمیایی و کودهای زیستی بر عملکرد کمی وکیفی علوفه شبدر ایرانی

به منظور کاهش مصرف کودهای شیمیایی، بهبود عملکرد کمی و کیفی علوفه تولیدی و دستیابی به کشاورزی پایدار کم نهاده ، دوآزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل در سه تکرار در سال 1389 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا شد. تیمارها شامل سطوح مختلف کودهای زیستی: شاهد، ریزوبیوم بومی منطقه، سودوموناس و کاربرد هر دو؛ و سطوح کود شیمیایی نیز شامل شاهد (P0 + N0 = F0 ،(نیتروژن و فسفر 75 درصد مقدار توصیهشده (P50 + N25 = F1 ،(نیتروژن و فسفرتوصیه شده (P100 + N40 = F2 (و نیتروژن و فسفر 125 درصد (P150 + N75 = F3 (بود. نتایج نشان داد که اثر مکان بر ارتفاع گیاه، عملکردعلوفه تر و سرعت رشد مجدد در سطح احتمال 1 درصد؛ و بر درصد پروتیین خام و درصد مواد هضم نشدنی در سطح احتمال 5درصد معنا دار شد. اغلب صفات در مکان دوم بیشتر بودند. همچنین نتایج نشان داد که درصد پروتیین خام، درصد ماده خشک قابل هضم و ارتفاع گیاه تحت تاثیر هیچکدام از تیمارها قرار نگرفتند. با توجه به معنادار بودن اثر متقابل تیمارها بر عملکرد علوفه تر (05/0 =Į ،( بیشترین عملکرد مربوط به کاربرد سودوموناس و ریزوبیوم بومی به تنهایی در سطح حداکثر کود شیمیایی (16/76 تن درهکتار) مشاهده شد. بهنظر میرسد کاربرد کودهای شیمیایی کمتر از حد توصیه شده تلفیق با جدایه ها به ویژه ریزوبیوم بومی ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی موجب افزایش عملکرد و بهبود صفات کیفی علوفه شود.

Keywords:

افزاینده رشد , ریزوبیوم بومی , فسفر , کشاورزی پایدار کم نهاده , نیتروژن