قلمرو قرآن

قرآن کریم نزد همه مسلمانان از جایگاه والا و ویژه ای برخوردار بوده، هر چند این حضور در میان آنان نوسان داشته و سطوح و ابعاد آن گونه گون بوده است. از این میان سه جنبه را می توان به عنوان ابعاد اصلی برشمرد:الف. حضور معنوی و روحی. عام ترین و گسترده ترین حضور قرآن در می ان مسلمانان حضور معنوی و نقش آرامش بخشی روحی آن بوده است؛ چه اینکه آنان بر این امر آگاهی داشتند که قرآن، راهنما و هدایت گر آنها از گمراهی ها و تاریکی ها به سوی نور است و یگانه چیزی که می توان روح چپاولگری و سبعیت و بربریت را از آنان بزداید، قرآن کریم است .1 ب. حضور اجتماعی و عملی. قرآن با ارایه برنامه و کارکردها ی اجتماع ی مانند خمس و زکات، جهاد، امر به معروف، نهی از منکر، احکام تجارت و قراردادها... رسما0 وارد عرصه زندگی اجتماعی اهل ایمان شد و از آنان خواست تا برای تحقق اصول و آرمان های دینی سازوکارهای مناسب بیندیشند. ج. حضور علمی و نظری. گسترش جغرافیایی مردمی و قومی و فرهنگی اسلام و فراهم آمدن شرایط مساعد برای طرح اندیشه های ناهمگون و ناسازگار، رویکرد علم جویانه مسلمانان به قرآن کریم را سبب شد.