ساماندهی بافت مسکونی با الهام ازمفهوم سلسله مراتب دسترسی در الگوی باغ ایرانی

تغییرات ایجاد شده در نوع زندگی، انسان ها را از تجارب روزانه در دنیای طبیعی جدا کرده است. چنین به نظر می رسد که ارتباط انسان ها و طبیعت در دنیای امروزه در حال قطع شدن می باشد و بافت های مسکونی، یکی از مهم ترین فضاها برای برقراری دوباره این ارتباط می باشند. به دنبال رشد سریع جمعیت شهر نشین در جهان سیاست های مختلفی برای حفاظت از محیط زیست و ممانعت از گسترش بی رویه ی فضای کالبدی شهرها و فضاهای مسکونی اتخاذ شده است. بر اساس بررسی شهرهای شکل گرفته در گذشته ی ایران، ایجاد و حفظ سلسله مراتب دسترسی الگوی باغ ایرانی در فضاها و محلات مسکونی یکی از موثر ترین راهکارها بوده است، چرا که باغ و طبیعت، خیال و تصویری فراگیر در ذهن ایرانی داشته و هزاران سال متمادی خیال باغ، قلب و روح ایرانی را به اهتزاز در آورده و سرچشمه ای برای پویش فرهنگی و رخداد زیبایی در این سرزمین محسوب می شده است. با توجه به این مهم، می توان جنبه های مختلف کارکرد طبیعت و مفهوم سلسله مراتب دسترسی الگوی باغ ایرانی را جهت ساماندهی در بافت های مسکونی مورد ارزیابی قرار داد و این کارکردها و مفاهیم عامل مهمی در چگونگی طراحی فضاهای طبیعی و چگونگی حضور آنها در فضاهای مسکونی و در نتیجه کارآمد کردن این فضاها باشد. تحقیق حاضر با روش کمی و کیفی و رویکرد تحلیلی بر اساس برداشت های میدانی و مطالعات کتابخانه ای، نشان می دهد که ساماندهی بافت های مسکونی با الهام از مفهوم سلسله مراتب دسترسی درالگوی باغ ایرانی، چگونه در عصر حاضر امکان پذیر است. چالش اصلی این نوشتار پاسخ به این مسیله است که احیاء و توسعه معیارها و ویژگی های باغ ایرانی در ساماندهی بافت های مسکونی چگونه با زبان گذشته و کارکرد امروزی امکان پذیر می باشد و با ارایه الگو هایی بر اساس این مفهوم به بررسی کالبدی این مهم، در قالب بافت های مسکونی می پردازیم.

Keywords:

ساماندهی , بافت مسکونی , الگوی باغ ایرانی , سلسله مراتب دسترسی