رابطه ی تولید چابک با بهره وری منابع انسانی در صنعت فرآورده های نفتی مورد مطالعه: صنایع پتروشیمی ایران

سازمان های تولیدی چابک محصولاتی با کیفیت بالا، بدون اشکال، با زمان انتظار کوتاه، همراه با ارتقا و قابلیت شکل دهی مجدد تولید می کنند. تولید چابک یک استراتژی کسب و کار هدفدار است که شرکت را با توجه به توانمندی هایش برای موفقیت در قرن بیست و یکم آماده می سازد. هدف پژوهش یافتن راهکاری برای افزایش بهره وری نیروی انسانی از طریق تولید چابک در صنایع فرآورده های نفتی می باشد. سوال اصلی پژوهش این است که آیا بین تولید چابک و بهره وری نیروی انسانی در صنایع فرآورده های نفتی رابطه ای وجود دارد فرضیه ی پژوهش این است که بین تولید چابک و بهره وری نیروی انسانی در صنایع فرآورده های نفتی رابطه ی معنی دار و مثبتی وجود دارد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه ی آماری پژوهش، مجموع 560 نفر از مدیران و کارکنان شرکت های پتروشیمی در فاصله ی زمانی سال های 1396-1395 هستند. مطابق فرمول کوکران تعداد نمونه برای توزیع پرسشنامه 228 نفر به دست آمده است که جهت افزایش دقت نمونه آماری به 230 نفر افزایش یافت. برای این منظور پرسشنامه ای از نوع پرسشنامه لیکرت 5 گزینه ای تهیه شده که دارای روایی و پایایی مناسبی بوده و بین 350 نفر از کارشناسان صنعت به صورت الکترونیکی و تصادفی توزیع شد. در این تحقیق برای برآورد اعتبار پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. آلفای کرونباخ 0.75 بدست آمد که پایایی پرسشنامه مورد نظر را نشان می دهد و طبق فرمول لاوشه براساس تعداد متخصصینی که سوالات را مورد ارزیابی قرار دادهاند روایی محتوایی آن با مقدار برابر با یک مورد قبول واقع شد. نتایج نشان داد که ابعاد مختلف چابکی تولید یعنی گسترش عملکرد کیفی، مدیریت کیفیت جامع، بهبود مستمر هزینه ها و طراحی برای تولید همگی تاثیر معنی داری بر چابکی تولید دارند. استخراج و تحلیل داده ها با روش توزیع فراوانی و آزمون رگرسیون و نیز با نرم افزار Smart PLS انجام شد و نتایج نشان داد که بین تولید چابک و بهره وری نیروی انسانی در صنایع فرآورده های نفتی رابطه ی معنی دار و مثبتی وجود دارد. از جمله مواردی که در انجام این تحقیق می توان به آن اشاره کرد این است که با اینکه صنایع ما مبنی بر تولید چابک مدعی می باشد، اما تحقیقات در این زمینه ضعف صنایع را در چابکی به دلیل عدم وجود الزامات و زیرساخت های چابک سازی صنایع نشان می دهد لذا مسیولین صنایع به این دلیل و نیز به دلیل گرفتاری در روزمرگی همکاری چندانی در مطالعات انجام نمی دهند. پیشنهاد می گردد با توجه به اینکه چابک سازی نیاز به الزامات و زیرساخت های متقن دارد برنامه ی چابک سازی بایستی یک برنامه ی بلندمدت بوده و نگرش و رویکرد مدیران و کارکنان در یک فرآیند بلند مدت یا عملیاتی تغییر یابد.

Keywords:

چابکی تولید , بهره وری , فرآورده های نفتی و صنایع پتروشیمی ایران , بهبود مستمر هزینه ها , مدیریت کیفیت جامع , طراحی تولید