تحلیلی بر رابطه متقابل کاربری زمین و حمل ونقل شهری

در دو دهه اخیر، نگاه برنامه ریزان شهری برای کاهش تراکم ترافیکی و عوارض ناشی از آن به سوی آن دسته از الگوهای توسعه شهری جلب شد که قادرند با نزدیک ساختن کانون های فعالیت به یکدیگر از حجم تقاضا برای سفر بکاهند. لذا بخشی از کاهش حجم تقاضا از مجرای اعمال سیاست های کاربری زمین قابل حصول است زیرا کاربری زمین تولیدکننده تقاضای سفر و دسترسی است. از طرفی حمل ونقل پیوند بین انواع مختلف کاربری های زمین است. مفهوم دسترسی به عنوان هدف نهایی حمل ونقل، یک مفهوم کلیدی برای فهم چگونگی رابطه بین حمل ونقل و کاربری زمین و همچنین مجموع اثرات آ نها بر یکدیگر هست. بااین حال عدم شناخت صحیح ماهیت ارتباط حمل و نقل و کاربری زمین و درنتیجه بی توجهی به اصول موردنظر آنها در تدوین ضوابط شهری، یکی از مهم ترین چالش های پیش روی مدیریت و برنامه ریزی شهری است. این نوشتار با بهره گیری از روش مطالعهاسنادی ابتدا با معرفی اجمالی مفاهیم حمل و نقل و کاربری زمین، به شناسایی ارتباط متقابل آنها پرداخته و سپس به چالش های این بحث در نظام برنامه ریزی و مدیریت شهری ایران پرداخته است. ازاین رو نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که دو مقوله حمل ونقل و کاربری زمین که از عناصر یک سیستم شهری محسوب می شوند، همواره در ارتباط با یکدیگر بوده اند و در حقیقت دوروی یک سکه اند بطوری که اقدامات مداخله ای در هریک بر دیگری تاثیر گذاشته یا می تواند در جهت دستیابی به برخی اهداف در دیگری مورداستفاده قرار گیرد که یکپارچه سازی آنها برای ایجاد محیطی مناسب و در راستای توسعه پایدار ضروری می باشد. از چالش های این نگاه در ایران می توان به وجود مدیریت بخشی به حمل و نقل و کاربری و عدم توجه به یکپارچه سازی آنها می باشد

Keywords:

کاربری زمین , حمل ونقل , برنامه ریزی یکپارچه , الگوهای رشد شهری