سنجش توسعه یافتگی: پیش نیازی جهت ارزیابی آسیب پذیری نواحی ساحلی

به طور کلی، ارزیابی آسیب پذیری نواحی ساحلی نسبت به وقوع مخاطرات محیطی گوناگون یکی از مهمترین ابزارهای ارایه راهکارهای مدیریتی و برنامه ریزی موثر جهت حفاظت و توسعه نواحی ساحلی در سراسر جهان است و در این میان، تعیین درجه توسعه یافتگی جوامع ساحلی یکی از مهمترین بخش های تشکیل دهنده فرآیند ارزیابی آسیب پذیری نواحی ساحلی را تشکیل می دهد. لذا هدف این مطالعه نیز تعیین درجه توسعه یافتگی دهستان های ساحلی استان هرمزگان، به عنوان کوچکترین واحد مدیریتی موجود در این نواحی است. بدین منظور، طیفی از انواع داده های میدانی و جمعیت شناختی برای سنجش درجه توسعه یافتگی دهستان های ساحلی با استفاده از شاخص موریس مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که دهستان های پی وشک (در شهرستان جاسک) و ایسین (شهرستان بندرعباس) به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار شاخص توسعه یافتگی را در بین کلیه دهستان های مورد بررسی داشتند (به ترتیب با مقدار شاخص برابر با 0/038 و .(1 بر اساس نتایج بدست آمده، عواملی مانند دسترسی بیشتر، نرخ باسوادی بالاتر، متوسط درآمد بیشتر، ترکم زیستی بالاتر (میزان جمعیت به وسعت اراضی کشاورزی)، وضعیت بهداشتی درمانی بهتر سبب افزایش درجه توسعه یافتگی میان دهستان های ساحلی شده است؛ چنانکه دهستان ایسین با داشتن بیشترین مقدار شاخص های توسعه ذکر شده، دارای بالاترین درجه توسعه یافتگی نهایی در مبان دهستان های ساحلی استان هرمزگان بود.

Keywords:

نواحی ساحلی , ارزیابی آسیب پذیری , درجه توسعه یافتگی , شاخص موریس , استان هرمزگان