اثرات نامطلوب کشاورزی بر خاک ، آب و جنگل در جهان و ایران

انسان به ویژه در دو سده پیشین نخواست و نتوانست قانون زمین را رعایت کند. این امر بیش از هر چیز ناشی از ظهور عصر روشنگری و مدرنیته با دستاورد غلبه انسان بر طبیعیت به کمک عقل تقلیل گرا بود. نگره تقلیل گرا در کشاورزی تا جایی رسید که انسان، اکوسیستم را از یک ماهیت یکپارچه به مجموعه ای پراکنده از اجزا تقلیل داد که هدف آن، فقط و فقط تامین نیازهای انسان به ویژه نیازهای کوتاه مدت بود. پیامد این امر بی توجهی به سایر کارکردهای اکوسیستم، غفلت از اثرات منفی فعالیتهای انسانی بر سامانه های کشاورزی و طبیعی و زوال منابع طبیعی بوده است. تکنولوژی های کنونی و آینده دامنه واکنش در مقابل اثرات کشاورزی بر محیط زیست را افزایش می دهند . در حال حاضر حفظ محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار از مباحث اصلی و اساسی است که با اجرای طرحهای جامع اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی در سر لوحه برنامه ممالک مختلف جهان از جمله ایران قرار گرفته است .در چند سال اخیر رقابت برای زمین افزایش یافته است بطوریکه این امر در توسعه کاربری زمین برای محصولات زراعی و درختی ، کشت تناوبی ، تبدیل جنگل به زمین زراعی و چرای دام دیده می شود و افزایش جمعیت و صنعتی شدن این روند را توسعه می دهد . با وجود پیشرفتهای چشمگیری که در زمینه اصلاح نباتات ، آبیاری ، کنترل آفات و بیماریها و بهبود وضعیت خاک و اخیرا بیوتکنولوژی حاصل شده است ، هنوز اقلیم و خاک مهمترین فاکتور تعیین کننده در کشاورزی می باشد و این موضوع اهمیت کشاورزی ارگانیک ، از طریق عرضه کمتر محصولات به بازار تا حدی می تواند برخی از مشکلات را کاهش دهد. شواهد موجود ، حاکی از نقش کشاورزی ارگانیک در حفاظت از محیط زیست و افزایش کیفیت مواد غذایی و همچنین کاهش عرضه محصول به بازار است .زوال منابع طبیعی در ایران تنها محدود به منابع آب و خاک نیست و تنوع زیستی را نیز به شدت تهدید میکند. استفاده از ارقام زراعی جدید و خارجی در ایران و عدم استفاده کافی از توانمندیهای ژنتیکی موجود، فرسایش ژنتیکی را به دنبال داشته است. فرسایش این منابع ژنتیکی بومی یکی از مهمترین تهدیدات در راه امنیت غذایی کشورمان می باشد.

Keywords:

اثرات نامطلوب , کشاورزی , خاک , آب و جنگل , فرسایش , کشاورزی