تاثیر کاربرد سوپرجاذبها (SAP)1 در کشاورزی و فضای سبز

کشور ایران به دلیل نقصان نزولات آسمانی و نامناسب بودن پراکنش زمانی و مکانی بارندگی، جزء کشورهای خشک و نیمه خشک جهان محسوب شده و همواره با مشکل کمبود آب روبرو بوده است به طوریکه 90 درصد از آن در نواحی خشک و نیمه خشک قرار دارد. بهبود کارایی مصرف و استفاده بهینه از منابع آب به عنوان یکی از محورهای اصلی کشاورزی پایدار در مناطق خشک و نیمه خشک مطرح میباشد. افزایش جمعیت، نیاز به غذای بیشتر و محدودیت منابع آب، بشر را به سمت اعمال مدیریت صحیح آبیاری سوق داده است. امروزه یکسوم اراضی قابل کشت در جهان از کمبود آب کافی برای کشاورزی رنج میبرند. با تغییرات آب و هوایی و افزایش جمعیت این مشکل در آینده جدی تر خواهد بود. دوره های طولانی تنش خشکی منجر به کاهش شدید عملکرد در نواحی خشک و نیمه خشک میشود. منابع آب و خاک جزء سرمایه های ملی و متعلق به همه نسلها بوده و در مدیریت آنها بهویژه در کشور ایران که نسبت به سایر نقاط دنیا محدودیت این منابع بیشتر است، باید کوشید. بر اساس آمار و اطلاعات موجود در حال حاضر 84 درصد از آب مصرفی سالانه در کشور در بخش کشاورزی و بقیه در بخشهای شرب، صنعت و سایر موارد به مصرف میرسد. نکته قابل تامل اینکه 65 درصد از سهم بخش کشاورزی به علت شیوه های غلط آبیاری هدر میرود. لذا باتوجه به رقم بسیار بالای مصرف آب در بخش کشاورزی و تولیدات گیاهی، اگر بتوان شرایطی فراهم کرد که با استفاده صحیح از آب، فقط چند درصد در این بخش صرفه جویی کرد، رقم بسیار قابل توجهی خواهد شد. افزون بر موارد یاد شده، خشکسالیهای اخیر بر اهمیت اعمال مدیریت صحیح آبیاری و بالا بردن راندمان آن و استفاده بهینه از منابع آبی کشور بیش از پیش میافزاید. اختلاط برخی مواد افزودنی نظیر بقایای گیاهی، کود دامی، کمپوست و مواد پلیمری سوپر جاذب (SAP) میتواند مقادیر متفاوتی آب را در خود ذخیره نموده و قابلیت نگهداری آب خاک را افزایش دهد.سوپرجاذبها موادی غیر سمی با سازگاری و تجزبه پذیری زیستی بوده که ضمن برخورداری از سرعت و ظرفیت زیاد جذب آب به شکل آبانبارهای مینیاتوری عمل کرده و در موقع نیاز ریشه، بهراحتی آب را در اختیار آن قرار میدهند. از دیگر مزایای سوپرجاذبها میتوان به کاهش میزان آب مصرفی و هزینه آبیاری، امکان کاشت در مناطق بیابانی و سطوح شیبدار اشاره کرد. در این مقاله سعی شده است ضمن مطالعه نتایج تحقیقات دانشمندان و محققین در زمینه کاربرد این مواد، پیشنهاداتی در این زمینه ارایه گردد.

Keywords:

سوپرجاذب , کشاورزی , فضای سبز , شیوه نوین آبیاری , کشور ایران