اخلاق و تربیت، دو مقوله مهم و مرتبط با یکدیگرند که در تعالیم اسلامی، بر آنها تاکید شده و هر کدام به نوبه ی خود، جایگاه ویژه ای در ساخت شخصیت و رفتار صحیح انسانی دارند. مفاهیم اخلاقی نهج البلاغه، دارای بهترین راهکارهای عملی و کاربردی در عرصه های تربیتی است که به مقوله
تربیت اخلاقی منجر می شود. تحقیق حاضر با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و به روش کیفی توصیفی، تعاریف و معانی مختلف واژه های
اخلاق و
تربیت از دیدگاه صاحب نظران حوزه های مربوطه را ارایه کرده و به بررسی دیدگاه های اخلاقی و تربیتی مولای متقیان حضرت علی (ع) در کتاب شریف
نهج البلاغه پرداخته و با تحلیل هریک از آنها ، مصادیق و نمونه های فضایل و رفتارهای اخلاقی از جنبه ی فردی و اجتماعی را بیان کرده است. در ادامه ، آموزه های تربیتی و روش های نظری آن ، و راهکارهای عملی برای
تربیت همه جانبه ، از لابلای سخنان مولا علی (ع) در
نهج البلاغه استخراج شده و در پایان، تاثیر مفاهیم بلند اخلاقی آن حضرت بر
تربیت انسانها در جوامع اسلامی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.