شناسایی و تحلیل موانع به کارگیری آموزش مجازی در نظام آموزش های رسمی ایران

آموزش مجازی با استقبال گسترد ه ای از سوی نظام های آموزشی مواجه شده است. از دلایل این استقبال گسترده، مزایای بالقوه آموزش مجازی از جمله، انعطاف پذیری زمانی و مکانی و صرفه جویی در هزینه های آموزشی است. تحقق این مزایا و ایجاد محیط توانمند آموزش مجازی مستلزم شناسایی موانع فراروی بکارگیری آن است. لذا، سوال پژوهش حاضر این است که آموزش مجازی در نظام آموزش های رسمی ایران با چه موانعی مواجه است بدین منظور، ابتدا، برای شناسایی اولیه موانع، مروری بر پژوهش های پیشین صورت گرفت. در گام دوم، مصاحبه های نیمه ساختاریافته روایتی با 12 نفر از متخصصان آموزش مجازی انجام گرفت. در گام بعدی، فایل صوتی مصاحبه ها پیاده سازی و با شیوه علمی اشتراوس کدگذاری شدند. بر اساس یافته ها، بی توجهی به اقتضایات آموزشی خاص و متفاوت آموزش مجازی، باور اندک به سودمندی، ضعف فرهنگ سازی در خصوص آشنایی و استفاده از آموزش مجازی، مقاومت در برابر تغییر نظام آموزشی سنتی، ضعف زیرساخت فنی، تعدد نهادهای متولی تدوین استاندارد برای بکارگیری آموزش مجازی، تعاملات اجتماعی پایین، نفی تفکر انتقادی، فقدان وجود روحیه به اشتراک گذاری دانش و جایگاه کم ارزش مقوله آموزش، مهم ترین موانع بکارگیری آموزش مجازی هستند. موانع شناسایی شده توسط پژوهش حاضر به جز جایگاه کم ارزش مقوله آموزش ، نفی تفکر انتقادی و فقدان وجود روحیه به اشتراک گذاری دانش ، توسط پژوهش های پیشین نیز مورد شناسایی قرار گرفته اند. شاید بتوان شناسایی این موانع را یافته های منحصر به فرد پژوهش حاضر دانست. شناسایی توامان موانع فوق در نظام آموزش های رسمی نیز یکی دیگر از تفاوت های احتمالی این پژوهش با پژوهش های پیشین در خصوص موانع آموزش مجازی است. تا جایی که مطالعات محققان پژوهش حاضر نشان می دهد، بیشتر پژوهش های انجام شده در خصوص موانع آموزش مجازی بصورت مجزا در محیط مدارس و دانشگاه ها صورت گرفته اند و به نظر می رسد، پژوهشی که موانع آموزش مجازی را در آموزش های رسمی بصورت توامان شناسایی کرده باشد، وجود ندارد.

Keywords:

آموزش مجازی , نظام آموزش های رسمی , مانع