رصدخانه نیمروز

سیستان که خط نیمروز از آن می گذرد، در خاور ایران قرار گرفته و از روزگاران کهن به انگیزه ی داشتن جایگاه ویژه جغرافیای ارزش ویژه ای از دیدگاه استراتژیک داشته و هم گلوگاه هند و خاور دور به شمار می آمده است.آریاییان ، نیاکان باستانی ما در زمانی بیش از چهار هزار سال پیش، در باره ی پیدایش « ریگ ودا » بر پایه نوشته ی زندگی سخنی بس شگفت گفته اند . کهن ترین رصدخانه ی شناخته شده در سرزمین نیمروز یا سیستان و در شهر زاول برپا گشته و جاودان کث نام داشته است. در روزگار باس تان، ایرانیان نقطه ی مبداء نیمروز را بنابر جایگاه ویژه ی سرزمین سیستان در آن جا گزینش کرده و قراردادند، و این مکان در سال 1767 پ . م، از سوی زرتشت رصد و برگزیده شده است.زرتشت برای آن سیستان را برای ساختن زیج خود برگزید که با دانش ستاره شناسی خود، دریافته بود خط نیمروز یا نصف النهار از آن می گذرد و نیم کره ی شمالی زمین را به دو بخش برابر جدا می سازد و هنگامی که در سیستان نیمروزمی شود، تمام نیم کره ی شمالی روز است.نیمروز مبداء »چند جا عوض کرده و همراه با مراکز قدرت جهان جابجا شده است . بعدها نیمروز به جزیره ی خالدات برده شد . اروپایی ها تا آخر سده ی هفدهم میلادی، نصف النهار جزیره ی وهمی خالدات را به عنوان آغاز نقطه ی نیمروز می شناختند، بعدها پاریس نقطه ی نیمروز شناخته شد و در پایان ، به سال 1912 م، نقطه نیمروز بدون هیچ دلیل قابل پذیرش علمی و جغرافیایی، به شهرک گرینویچ در هشت کیلومتری شهر لندن برده شد و هم اکنون خط فرضی آن ازآکادمی سلطنتی علوم دریایی انگلستان در شهرک گرینویچ می گذرد.جهانیان اگر بخواهند براستی مبدائی برای مدارها و نصف النهارهای خود در جهان داشته باشند، همانا « نیمروز » یا سیستان است، نه گرینویچ انگلستان و نه پاریس فرانسه، اما متاسفانه زور برداشتن و حقیقت چیره شده است.

Keywords:

خط نیمروز , سیستان , زرتشت , جاودان کث , جزیره ی خالدات , پاریس , گرینویچ , انگلستان