نکته های اخلاقی و ارشادی در قصاید سنایی غزنوی

سنایی از بزرگترین شاعران ادب فارسی است. اشعار وی، از آنجایی که عمدتا تعلیمی- عرفانی است، تحت تاثیر آموزه های دینی قرار دارد. آموزه هایی که اخلاق و ارشاد یکی از مولفه های آن است. در این میان، سنایی با تلفیق طریقت و شریعت، مضامین اخلاقی را زیربنای آموزه های خود قرار داده است. بنابراین، پایه و اساس اشعار وی، آراسته شدن به فضایل اخلاقی است. بر این اساس، موضوع اصلی این پژوهش، بررسی نکته های اخلاقی و ارشادی در قصاید سنایی غزنوی است. در این پژوهش مضامین و درون مایه های اخلاقی- ارشادی سنایی بر اساس قصاید این شاعر ادب فارسی با روش توصیفی بررسی شده است؛ زیرا مضامین و اندیشه های اخلاقی و ارشادی سنایی بر اساس آثار گران سنگ و ارزشمند او در ادب فارسی، بارز و برجسته است. نگارنده بر آن است تا با بررسی این موضوع، ارزش ها و آموزه های اخلاقی موجود در قصاید این شاعر بلند پایه را بکاوند و برخی فضایل و رذایل اخلاقی به کار رفته در سروده های او را تبیین کنند. در پایان یافته های این پژوهش نشان می دهد که قصاید سنایی سرشار از مضامین اخلاقی- ارشادی است. از نظر وی مبارزه با نفس و غلبه بر آن تنها با تبدیل رذایل اخلاقی به فضایل امکان پذیر است و به یقین، بدون تبدیل رذایل به فضایل، نمی توان به سعادت دنیوی و اخروی رسید. بر اساس این پژوهش، مهمترین مضامین اخلاقی که در قصاید سنایی آمده است، بلندهمتی، قناعت و مبارزه با نفس است

Keywords:

اخلاق , ارشاد و راهنمایی , فضایل اخلاقی , رذایل اخلاقی , قصاید سنایی