ارزیابی کمیت گرزایی سیوطی در تبیین موضوع قرایت قرآن؛ مطالعه موردی نوع سی و پنج الاتقان فی علوم القرآن

کمیت گرایی و مشغول شدن به ظاهر، یکی از آسیب های جدی در پرداختن به تعالیم اسلامی محسوب می شود؛ مقوله ای که از دیدگاه قرآن و سنت بارها مورد نقد قرار گرفته است. یکی از این تعالیم، قرایت قرآن کریم است. قرآن کریم، سنت پیامبر اکرم (ص) و ایمه اطهار (ع) بر قرایت قرآن تاکید فراوان دارند. این تاکیدها موجب شده است مسلمانان در این مقوله به تالیف و تحقیق گسترده ای بپردازد. مسیله ای که در اینجا وجود دارد، میزان اهمیت دادن به اصل قرایت و در کنار آن پرداختن به سایر موضوعات مکمل قرایت قرآن است. یکی از دانشمندان علوم قرآنی مه به این مساله به صورت جدی پرداخته، سیوطی است. در این مقاله تلاش بر این است نوع رویکرد سیوطی به قرایت براساس بررسی سندی و معیارهای موجود در مکتب اهب بیت (ع) مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد. از اشکالات اساسی بر این نوع رویکرد، تکثر روایات مقطوع، مرفوع و منقطع، نقل مطالب فراوان از صحابه، تابعین و قراء به نحوی که شبهه روایت بودن را دارد، و تاکید بیش از اندازه بر ظواهر قرایت و غفلت از مساله اصلی آن یعنی تدبر است. تدبر و میزان اهمیت آن در قرآن کریم و مکتب اهل بیت (ع) نیز در انتهای هر بخش مورد تبیین قرار می گیرد.

Keywords:

علم قرایت , اهل بیت (ع) , الاتقان , سیوطی , تدبر