بررسی فعالیت دافع حشره عصاره گیاه گردو ( Juglans regia L ) روی پشه Culex pipiens در شرایط آزمایشگاهی

مقدمه و هدف: در سالهای اخیر، مصرف بیش از حد سموم علاوه بر ایجاد مخاطرات بهداشتی - محیطی، احتمالا باعث بروزمقاومت در حشرات نیز شده است؛ ازاینرو، یافتن یک روش ایمن، بادوام و اقتصادی در مبارزه با حشرات، ضروری است. استفاده از دورکننده ها، روش خوبی در پیشگیری از بیماری هاست. از اندام های مختلف درخت گردو (Juglans regia L) در طب سنتی استفاده شده و از برگ آن اثرات ضد التهابی، ضد درد و آنتی اکسیدانی گزارش شده است. هدف این تحقیق، شناسایی و استفاده از گیاهان بومی بیخطر در دفع حشرات است؛ به نحویکه مسمومیتی نیز در انسان ایجاد ننمایند . روش بررسی: در این تحقیق تجربی- آزمایشگاهی، برگ درخت گردو، از رویشگاه طبیعی ساری )گله کلا سفلی-کردخیل( جمع آوری و شناسایی شد و پس از خشک شدن، از آن عصاره گیری شد. سپس عصاره ی متانولی به دست آمده از آن با غلظتهای مختلف بر روی پوست خوکچهی هندی پخش شد. پس از گذشت 30 دقیقه از زمان تماس، تعداد گزش های پشه ی بالغ کولکس (Culex pipiens) در منطقهی مورد نظر ثبت و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت . یافته ها: مقایسه ی میانگین های مربوط به اثر دورکنندگی عصاره های برگ درخت گردو بر روی پشهی کولکس نشان داد در غلظتهای بالا، میزان خونخواری در پشه ها کمتر است و اختلاف معناداری در غلظتهای مختلف آن وجود دارد ) 1 / 000 (P.Value= بیشترین اثر دورکنندگی مربوط به غلظت mg/kg 250 برابر 36 / 73 % بوده است . نتیجه گیری: اثر عصاره های برگ درخت گردو بر روی پشه ی کولکس نشان داد با افزایش غلظت عصاره، میزان دورکنندگی حشرات افزایش مییابد. درمجموع غلظتها، درصد اثربخشی در آزمایشهای حیوانی به اندازه ی 78 / 49 % )میانگین کل( بوده است؛ لذا پیشنهاد میگردد از عصاره ی گیاه جهت تهیه ی فرآوردهای برای پیشگیری از نیش پشه های شهری )کولکس( استفاده شود .

Keywords:

دافع حشره , گیاه گردو ( L Juglans regia ) , پشه