گذری بر دیدگاه های تربیتی در شاهنامه

شاید در نگاه اول که به شاه اثرحکیم فردوسی (شاهنامه) بنگریم درون مایه ی اساطیری و پهلوانی و جنگاوری و دلاوری و ... آن بیشتر به چشممان بیاید و بیشتر توجه ما را به خود جلب کند ولی با کمی دقت متوجه میشویم که این اثر میخواهد پیامهای والاتر و عمیقتری را به ما منتقل کند و یکی از همین پیامهای عمیق و والا، اخلاق و مسائل مربوط به آن میباشد که دین مبین اسلام هم اهمیت خاصی را برای آن قائل است و همچنین پیوند عمیقی با زندگی انسان و روح و فطرت او دارد و یکی از مهمترین چیزهایی (موضوعاتی) است که انسان باید بدان توجه کند و همچنین موضوعی است که هر فردی، هم باید در زندگی شخصی و هم در زندگی اجتماعی آن را رعایت کند و یکی از دلایل اهمیت آن نیز همین میباشد. فردوسی نیز به این موضوع توجه بسیاری کرده است و میتوان گفت که تقریبا همهی ابیات شاهنامهی او به صورت مستقیم و غیرمستقیم به موضوعات اخلاقی اشاره دارد و یا میتوان چنین گفت که شاهنامه فقط به موضوعات رزمی و امثال آن اشاره ندارد، بلکه این موضوعات را با مضامین اخلاقی درهم آمیخته و هر اسطورهای را نماد یک صفت اخلاقی و یا به عبارتی دیگر آن را قالبی برای ویژگی اخلاقی موردنظرش قرار داده است و همچنین در جای جای آن میتوان به نکات اخلاقی شعر او پی برد و این نشان دهندهی این است کهقطعا او اهمیت خاصی برای موضوعات اخلاقی قایل شده و در نتیجه نمیتوان گفت که شعر او شعری تک جنبهای است. پس بنابراین بسیار مهم است که به نکات اخلاقی ای هم که فردوسی در شعرش و این شاه اثرگرانبهایش به آنها اشاره کرده نیز پی ببریم و از آنها عبرت بگیریم و آنها را در زندگی خود بکار ببندیم.

Keywords:

اخلاق , دین , شاهنامه , فردوسی , ایران