مطالعه تطبیقی در باب ماهیت و حقوق مالکیت معنوی آثار تالیفی (با تاکید بر آرای فقهی، حقوقی و اندیشمندان غربی)

آثار تالیفی از مهم ترین نتایج رشد و تعالی فکری و حاصل اندیشه های اشخاص به شمار م یروند. با توجه به اینکه برآیند پژوهشی از یک سو حاصل فکر و اندیشه شخص و مرتبط با آفرینش های ذهنی وی و از سوی دیگر نتیجه پرورش و تکمیل گروه تدوین، چاپ و انتشار است و از آنجایی که این مالکیت ذاتا غیرقابل لمس و به عبارتی وجهی از دانش و اطلاعاتی است که در محصولات فیزیکی یا روند تولید آنها تجلی یافته است ،ازاین رو مسئله اصلی این پژوهش که به نظر می رسد کمتر به آن توجه شده، حقوق معنوی و فکری اشخاص حقیقی و حقوقی در ارتباط با آثار تالیفی یادشده اعم از پایان نامه و مقاله است. در این مطالعه سعی بر آن استکه این مسئله با رویکرد فقهی بررسی شود، از این رو هدف کلی این پژوهش بررسی و مطالعه ابعاد حقوقی و فقهی پیرامون مالکیت معنوی در ارتباط با آثار تالیفی است؛ رویکردی که برای پاسخگویی به پرسش هایخواهد بود. با توجه به موضوع تحقیق تحلیل اسناد پژوهش انتخاب شده، رویکرد کیفی است و روش پژوهش جامعه تحت بررسی این پژوهش شامل: نظرات فقهی و حقوقی، دلایل مشروعیت حقوق مالکیت معنوی وفکری، ویژگی ها و شرایط آثار تالیفی و نیز حقوق مادی و معنوی ناظر بر این آثار است. این پژوهش با همه اشخاص حقیقی و حقوقی که ب هنوعی در نگارش، تدوین، چاپ و بهر هبرداری از آثار تالیفی نقش دارند؛ ارتباط و همبستگی عمیقی خواهد داشت. شایان ذکر است نظر به اینکه موضوع مالکیت معنوی با ابعاد گسترده تری در غرب مورد توجه قرارگرفته است، بنابراین با اشاره مختصری به قوانین اتحادیه اروپا و تطبیق آن با نظرات فقهی و حقوق موضوعه، مصادیق جدید و راهکارهای جلوگیری از سوءاستفاده های مختلف از این نوع مالکیت بیان خواهد شد.

Keywords:

مالکیت معنوی , فقه , حقوق , حق مادی , حق معنوی.