ارزیابی عملکرد تولید زراعت دیم و آبی گندم تحت تاثیر تنش گردوغبار در استان ایلام

شناخت عوامل اقلیمی و اثر آنها بر روی گیاهان زارعی یکی از مهمترین عوامل موثر در افزایش یا کاهش عملکرد و تولید میباشد واین موضوع در شرایط کشاورزی دیم و آبی، به ویژه برای گندم به عنوان یک محصول استراتژیک از اهمیت بیشتری برخوردار است.یکی از پیامدهای اقلیمی مهم برای زارعت، پدیده گردوغبار است که هرساله در مراحل رویشی گونه های زراعی اتفاق می افتند. اینمطالعه با هدف ارزیابی عملکرد تولید گندم در اراضی دیم و آبی استان ایلام تحت تاثیر پدیده های ریزگرد انجام شد. در این راستاجهت بررسی تاثیر خشکسالی و گردوغبار از آزمون های رگرسیون و همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیونی تاثیروقوع پدیده ریزگرد بر عملکرد گندم دیم نشان داد که وقوع پدیده ریزگرد در شهرستان های مهران، دهلران، ایلام، ایوان و دره شهربه ترتیب موجب کاهش 85، 64، 38، 57 و 40 درصدی عملکرد گندم اراضی دیم شده است. نتایج بررسی همبستگی میان فراوانی وقوع پدیده ریزگرد و میزان عملکرد گندم در استان ایلام نشان داد که در تمام ایستگاه های رابطه بین فراوانی وقوع ریزگرد و عملکردمیزان تولید گندم در اراضی دیم یک رابطه معکوس است؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که وقوع پدیده ریزگرد به عنوان یک تنشمحیطی طبیعی یک عامل موثر در کاهش تولید و عملکرد گندم است. 60 درصد گندم اراضی آبی شهرستان مهران، 47 درصد کاهشتولید اراضی دیم شهرستان دهلران، 41، 47 و 61 درصد کاهش تولید گندم اراضی دیم شهرستانهای ایلام، ایوان و دره شهر در اثر وقوع پدیده ریزگردها می باشد.

Keywords:

تحلیل رگرسیونی , زراعت آبی , زراعت دیم , گردوغبار , شاخص بارش استاندارد (SPI)