مقایسه میزان آلکالوئیدهای دارویی در دو گونه خشخاش بومی ایران

گیاهان دارویی منابعی غنی از متابولیتهای ثانویه هستند. در میان این متابولیتها، آلکالوئیدها گروه مهمی را تشکیل می دهند. Papaver bracteatum و Papaver orientale از جمله گونه های خانواده خشخاش هستند و خصوصیات دارویی این گیاهان مربوط به قابلیت تولید و بیوسنتز گروهی از آلکالوئیدهای بنزوفنانتریدین از زیرگروه آلکالوئیدهای بنزوایزوکوئینولین است. در این تحقیق میزان آلکالوئیدهای اندام های مختلف دوگونه اشاره شده از دو منطقه ارومیه و خلخال اردبیل جمع آوری و مورد اندازه گیری قرار گرفتند. پس از آماده سازی نمونه ها و تزریق آن ها به دستگاه HPLC میزان آلکالوئیدهای تبائین، مورفین، کدئین و نوسکاپین مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده برای دو گونه ی خشخاش نشان داد که بین این دو گونه تفاوت زیادی از نکته نظر میزان آلکالوئیدها وجود دارد. به طوری که در گونه ی P. bracteatum در هیچ یک از اندامها آلکالوئید مورفین وجود نداشت ولی در گونهی P. orientale در دو اندام ریشه و پیکره ی هوایی مورفین وجود داشت. مقدار آلکالوئید نوسکاپین در گونه ی P. bracteatum بسیار بیشتر از مقدار آن در اندامهای مختلف P. orientale بود. همچنین بین اندام های مختلف هر گونه نیز تفاوت نسبتا زیادی مشاهده شد.

Keywords:

تبائین , مورفین , متابولیت های ثانویه , کدئین , نوسکاپین