مکانیابی مناطق مستعد تولید پسته در استان آذربایجان غربی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای

با توجه به تغییرات اقلیمی و خشکسالی و بحران دریاچه ارومیه و ضرورت استفاده بهینه از آب، اصلاح الگوی کشت، جایگزینی گونه های آب بر زراعی و باغی با درختان متحمل به شوری و خشکی علاوه برجلوگیری از بحران زیست محیطی میتواند استان آذربایجان غربی را به یکی از قطب های تولید پسته کشور در آینده تبدیل نماید. براساس تفاسیر نقشه های بدست آمده از حدود 1,100 , 000 هکتار اراضی استان به طور بالقوه حدود 430, 000 هکتار ناخالص (از نظر اقلیم) برای پسته کاری در دو سطح تناسب مستعد و نیمه مستعد در سراسر استان وجود دارد که با در نظرگرفتن محدودیتهای خاک، آب و کاربری اراضی حدود 195 هزار هکتار (حدود 18درصد اراضی استان) واقع در میاندواب، مهاباد، نقده، ارومیه، سلماس، خوی، چایپاره، پلدشت و شوط وجود دارند که می توان در فاز اول توسعه باغات پسته، 30 هزار هکتار از کشتزارهای فرسوده و یا آب بر این مناطق را با باغ پسته جایگزین نمود. قبل از توسعه باغات پسته لازم است با همکاری بخش خصوصی 40 هکتار پروژه پایلوت ارزیابی ارقام مختلف پسته به مساحت در مناطق مستعد صورت گیرد تا ارقام مناسب و پیوندک لازم برای هر منطقه انتخاب گردد. توسعه باغات پسته در استان آذربایجان غربی می بایست هدفمند، زمان بندی شده و براساس حداکثرسازی سود و حداقل سازی استفاده از منابع آب و بر اساس جایگزینی (بدون واگذاری اراضی/ توسعه شبکه آبیاری جدید) و با اخذ مجوز از سازمان های ذیربط دال بر قرار گرفتن در حوزه های مستعد (با ارایه مختصات GPS قطعه زمین) صورت گیرد. دراین تحقیق همچنین مدلی برای توسعه باغات پسته ارایه شده است.

Keywords:

سیستم اطلاعات جغرافیایی , اصلاح الگوی کشت , باغات فرسوده , تغییرات اقلیمی