فعالیت ضدباکتریایی اسانس نعناع فلفلی تیمار شده با سالیسیلیک اسید روی سه گونه باکتری در شرایط آزمایشگاه

بیماریهای گیاهی یکی از عوامل اصلی محدودکننده ی کیفیت و کمیت مواد غذایی در سراسر جهان هستند. برای پیشگیری، کاهش یا کنترل آنها میتوان از روشهای مختلف استفاده کرد که سموم شیمیایی بیشترین کاربرد را در این زمینه دارند. امروزه با توجه به مشکلات مرتبط با سموم شیمیایی، یافتن روشهای جایگزین مناسب ضروری به نظر میرسد. با توجه به اینکه اغلب اسانسهای گیاهی دارای خواص ضد قارچی، ضدانگلی، ضدباکتریایی و ضدویروسی بوده و برای انسان خطر و اثر جانبی ندارند، در این پژوهش اثر ضدباکتریایی اسانس گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita) بعد از تیمار با غلظتهای مختلف سالیسیلیک اسید (صفر، 0/5، 1 میلی مولار) روی دو گونه باکتری بیمارگر گیاهی Pseudomonas syringae pv. syringae و Erwinia amylovora و یک گونه آنتاگونیست Bacillus subtilis موردبررسی قرار گرفت. برای بررسی اثر اسانسهای نعناع فلفلی تیمار شده با سالیسیلیک اسید روی رشد باکتریهای مذکور، ابتدا کشت شبانه از باکتریها در محیط کشت LB مایع تهیه شد. سپس سری رقتهای تهیهشده از اسانسهای موردنظر، به محیط کشت حاوی 107-108 سلول باکتری در هر میلی لیتر اضافه و OD600nm نمونه ها با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. پس از نگهداری محیطها به مدت 24 ساعت در دمای 30 درجه سانتیگراد، دوباره OD600nm آنها محاسبه و درنهایت حداقل غلظت بازدارندگی و حداقل غلظت کشندگی تعیین شد. به منظور اطمینان از غلظتهای به دست آمده، 50 میکرولیتر از سوسپانسیون هایی که در لوله های آزمایش تهیهشده بود، روی محیط نوترینت آگار کشت شد و تعداد کلنیها پس از 24 ساعت شمارش شدند. نتایج به دست آمده نشان دادند در اسانس نعناع فلفلی تیمار شده با غلظت 0/5 و 1 میلیمولار سالیسیلیک اسید، حداقل غلظت بازدارندگی برای باکتریهای P. s. pv. syringae، E. amylovora و B. subtilis به ترتیب در رقتهای 10- 3، 10-3 و 10-6 بود و حداقل غلظت کشندگی نیز برای باکتریهای مذکور به ترتیب رقتهای 10-2، 10- 2 و 10-5 بود. بررسی نتایج نشان دادند که در شرایط آزمایشگاه اسانس نعناع فلفلی تیمار شده با سالیسیلیک اسید بهخوبی از رشد باکتریها جلوگیری کرد ولی حساسیت بیشتر باکتری آنتاگونیست B. subtilis به تیمارها نسبت به باکتریهای بیمارگر گیاهی موردمطالعه باید موردتوجه قرار گیرد.