اولین گزارش از پوسیدگی میوه کیوی در اثر Phomopsis sp. از ایران

کیوی (Actinidia deliciosa) گیاه باارزشی است که بهخوبی در شمال ایران پرورش مییابد. در سالهای 1396-1397موارد بسیار زیادی از پوسیدگی میوه در سردخانه ها و میوهفروشیهای مازندران روی رقم هایوارد (cv. Hayward) مشاهده شد. بافت آلوده میوه به صورت آب سوخته و لهیده بوده و با حاشیه روشنتری از قسمت سالم مجزا میشود. میوه هایکاملا پوسیده ظاهری بادکرده داشته و پس از مدتی تراوشهای کف آلودی بهصورت مایع از ناحیه سر میوه (دمگل) روی پوست میوه جاری میشود. پوست در تمام مراحل آلودگی دارای ظاهری سالم بوده و در مراحل پیشرفته بیماری، به همریختگی بافتی در گوشت میوه مشاهده میشود. گوشت مناطق سالم در میوه آلوده به دلیل انتشار متابولیتهای قارچی دارای مزه تلخ می باشد. قطعات کوچکی از حدفاصل بافت آلوده و سالم میوه پس از ضدعفونی بر روی محیط PDA کشت و پرگنه حاصل از طریق کشت نوک ریسه بر روی محیط کشت CMA خالص سازی گردید. پرگنه قارچ در محیط کشت CMA در دمای 25 C به رنگ سفید گچی بوده و پس از یک ماه نگهداری در دمای مذکور، پیکنیدهای کروی شکل به ابعاد تقریبی 225 × 500 میکرومتر حاوی کنیدیهای آلفا ( ) و بتا (ß) ظاهر شدند. آلفاکنیدیها بی رنگ، تک سلولی، تخم مرغی شکل و به ابعاد 7-2/5×1/5×2 میکرومتر و بتا کنیدیها بیرنگ، نخی شکل، در یک انتها خمیده و به ابعاد تقریبی8/5-35×1/5-2/2 میکرومتر در پیکنیدهای قارچ تشکیل شدند. هیچ اسکوکارپی پس از سه ماه نگهداری قارچ در دمای 25 درجه سانتیگراد تشکیل نشد. آنالیز توالی ژن ناحیه ITS قادر به تفکیک گونه قارچ عامل بیماری نشد. بر اساس مشخصات ریخت شناختی و داده های مولکولی حاصل از توالی ناحیه ITS، قارچ عامل بیماری بهعنوان.Phomopsis sp تشخیص داده شد. در آزمون بیماریزایی، اختلاف معنیداری ازنظر شدت بیماریزایی بین جدایه های مختلف مشاهده نشد. بیماری پوسیدگی میوه کیوی موسوم به stem-end rot در اثر قارچ Phomopsissp. به عنوان یکی از مخربترین بیماریهای پس از برداشت میوه کیوی،قبلا نیز از سایر کشورها گزارش شده است. این اولین گزارش از بیماری پوسیدگی میوه کیوی در اثر قارچ Phomospis sp. از ایران است.