سفینه، مجموعه، جنگ تحولات تاریخی یک نوع ویژه ادبی

هریک از مصطلحات مجموعه ، سفینه و جنگ اکنون در معنایی به کار می رود که گاه با کاربرد آن در گذشته متفاوت است. هریک از این موارد، و نیزاصطلاحات دیگری مانند بیاض ، جریده و حتی کراسه ، دفتر ، مفرد و جزو در زبان عربی و فارسی، برای مفاهیم ویژه ای وضع شده است که در عین داشتن نوعی متمایز از یکدیگر، گاه به شدت تعریف گر بزند. به دست آوردن شناختی نسبی، با در نظر گرفتن کاربردشناسی مصطلحات مزبوردر متون و اسناد هر دوره، ضرورتی انکارناپذیر است. از سوی دیگر، برخی از این اصطلاحات، در ادواری به حوزه معنایی یکدیگر وارد شده یا معنای دقیق خویش را از دست داده است که در ترسیم مفهوم آنها، لازم است به این تطورمعنایی توجه شود. در این پژوهش مقدماتی، به کهن ترین شواهد و کاربردهای سه اصطلاح بنیادین مجموعه ، سفینه و جنگ در زبان فارسی، از آغاز تا پایان سده نهم هجری، با استناد به اشارات شاعران و ادیبان در متون، ونیز بررسی دقیق خود سفینه ها و جنگ های کهن بر جای مانده پرداخته خواهد شد. تا تحولات معنایی و مصادیق هریک از آنها در ادوار مختلف تا حدودی روشن شود. همچنین، در هر بخش، به روابط بین این اصطلاحات با کاربردهای متداول در ادوار دیگر به اختصار اشاره خواهد شد.

Keywords:

سفینه , جنگ , مجموعه , گلچین های ادبی , ادب